Black Friday, een dag dat alle straten zwart zijn van de shoppers. Een dag waar veel gezinnen op afstormen om hun kerst- en sinterklaasinkopen te maken. Een dag waar elke winkelier naar uitkijkt. Een dag waar zoveel geconsumeerd wordt dat verkooprecords meermaals worden verbroken. De economie zegt ‘ja!’, maar wat zegt de planeet?
Even ter info : Waar komt black Friday vandaan?
Black Friday ofwel zwarte vrijdag is een traditie uit Amerika die op vrijdag na Thanksgiving plaatsvindt. Winkels maken gebruik van grote kortingen en uitzonderlijke aanbiedingen op hun producten om zoveel mogelijk te verkopen. Vaak wordt deze dag gezien als de perfecte opportuniteit om kerstinkopen te doen, of in België, cadeautjes kopen voor Sinterklaas.
Massaconsumptie en het klimaat
‘We buy things we don’t need, with money we don’t have, to impress people we don’t like’ een quote uit de film Fightclub die kort samenvat wat massaconsumptie juist is. Black Friday is de dag waarop de afvalberg groter wordt en de aarde erin verdrinkt. Wintersolden, zomersolden, de koopjeszondagen, 1+1 gratis, dag van de klant en kerstshopping zijn nog maar de kleine boosdoeners tegenover Black Friday. Op vierentwintig uur toveren winkels hun magazijn om tot een kortingsparadijs en dat maar voor één dag.
Een van de grootste mediaketens van het land, Mediamarkt, kent het succes van de Black Friday dag en besloot dit jaar om van één dag een hele week te maken. ‘Wij hebben Black Friday in België gestart, we hadden zoveel succes dat de helft van onze klanten niet meer binnen kon om hun aankopen te doen. Door de populariteit hebben we van één dag een hele week gemaakt’ aldus JanickDe Saedeleer woordvoerder van Mediamarkt België. Niet alleen de winkels stormen vol maar ook online websites ‘Cijfers mag ik niet vrijgeven, maar op Black Friday crasht onze website wel elk jaar’ zegt De Saedeleer.
massaconsumptie en ongelijkheid
Niet alleen de gezondheid van onze aarde lijdt hieronder maar ook de ongelijkheid in de wereld. Hoe meer we willen kopen, hoe sneller alles moet gaan om iedereen tevreden te stellen. Chinese fabrieken waar werknemers 75 uur per week werken tegen een hongerloon is nog steeds geen geschiedenis. En massaconsumptie is hier de oorzaak van.
Voor een t-shirt in de H&M van drie euro heeft iemand anders vijf cent verdiend. Diezelfde T-shirt wordt verkocht op Black Friday en omwille van slechte kwaliteit belandt die vervolgens een half jaar later op de afvalberg. Wie vraagt, die krijgt en liefst zo snel en goedkoop mogelijk. ‘Elk kledingstuk dat we kopen is tegen een bepaalde menselijke tol, vaak worden deze kledingstukken gemaakt in een compleet ander land, met totaal andere regels en mensenrechten’ Zegt klimaatactiviste Lola Segers.
We willen niet dus we doen het niet
Waarom blijven we zo massaal consumeren terwijl er overal signalen zijn dat het onze aarde kapot maakt? Het is makkelijk om de schuld te steken op grote bedrijven zoals Mediamarkt, Ikea en Bol.com, om een vinger te wijzen, een schuldige aan te duiden. ‘Je kan niet verwachten van de grote bedrijven dat ze heel hun businessplan gaan omgooien”, zegt Segers. ‘We hebben een kapitalistische maatschappij en daar kunnen grote bedrijven, die daar winst op maken, niets aan doen. Er moet iets van bovenaf gebeuren bijvoorbeeld in de politiek. Bij jezelf beginnen is ook geen slecht plan, koop lokaal en koop duurzaam. Hoe leuk is het om drie jaar een goede T-shirt te hebben in plaats van elke maand eentje die je toch weggooit.’ (lacht)
