In 1 op de 7 Vlaamse gemeenten gaven politieke partijen en hun kandidaten meer geld uit dan toegestaan. Dat tonen recente cijfers van de Vlaamse overheid. Voor het eerst maakte die de uitgaven van de lokale verkiezingen bekend. Datajournalist Olaf Verhaeghe (De Tijd) analyseerde als eerste de uitgaven.
“Tijdens de vorige verkiezingen moesten partijen hun aangiften op papier indienen. Die werden vervolgens overgemaakt aan de rechtbank. Nu kan dat digitaal”, zegt Verhaeghe. De open data omvat alle kosten die partijen en kandidaten tussen 1 juli en 13 oktober maakten. Voor de uitbesteding van de politieke campagnes geldt een vast maximumbedrag dat partijen niet mogen overschrijden. Toch zaten 56 Vlaamse politici boven het bedrag dat aan hen werd toegekend.
Onze redactie zette de uitgaven voor elke partij in de gemeente Antwerpen in een tabel. De database stelde geen cijfers beschikbaar voor de stadsdistricten.
De campagnebudgetten worden bepaald op basis van het aantal kiesgerechtigden per gemeente. Hoe meer inwoners een gemeente telt, hoe hoger het maximumbedrag van een partij of kandidaat is. Zo gaven PVDA en de N-VA het meeste uit. De CD&V behaalde met zijn uitgaven één zetel, tegen een prijskaartje van 89.000 euro. De Open VLD bemachtigde geen zetels.
De top 4 kandidaten in Antwerpen
“Je zou kunnen zeggen dat het gemiddelde bedrag voor een stem in Vlaanderen 1,14 euro per voorkeurstem bedraagt. Als je kijkt naar Bart De Wever (N-VA) is de prijs van een stem 8 keer lager dan het gemiddelde. Gezien de middelen die hij investeerde, scoort hij goed.” Bij partijgenoot Els van Doesburg (N-VA) kostte een stem 0,64 euro. Voor Vlaams Belanger Filip Dewinter was dat 10 cent meer. Jos D’Haese (PVDA) bracht zijn uitgaven onder het totaalbudget van de partij.
Wat gebeurt er als je meer geld uitgeeft dan er staat voorgeschreven? Partijen kunnen gesanctioneerd worden door de Raad voor Verkiezingsbetwisting wegens overschrijding van het vaste budget. Maar dat kan alleen als een andere kandidaat een klacht indient. Tot op vandaag kwamen er geen klachten binnen. Volgens Verhaeghe worden de gegevens over de uitgaven morgen alweer van het portaal van de Vlaamse overheid gehaald.
