Tweedehands kleding kopen is hip. In onze steden hebben de laatste jaren meer en meer preloved (een populiare Engelse term voor ‘tweedehands’) kledingwinkels hun deuren geopend. De laatste, nieuwe modetrend… is de oude. Ook ik ben er enorm door in de ban, zelfs op zo’n manier dat ik eerstehands kleding zo goed als helemaal heb afgezworen. Maar hoe zit dat nu? Waarom zijn mensen zo’n grote fan van tweedehands kledij en wat is de impact op de kledingindustrie en onze planeet?
Sinds een jaar of twee, ben ik verknocht aan tweedehands kleding. Ik vind het enorm fijn verschillende winkels af te schuimen, op zoek naar dat ene stuk dat ik echt wil. En ik ben niet de enige. Veel vrienden pronken steeds vaker met een kledingstuk van een – normaal gezien – zo goed als onbetaalbaar merk of vragen me mee voor een uitje naar de winkel om de hoek.
Mijn voornaamste redenen om tweedehands te kopen zijn het voordelige prijskaartje en het idee dat tweedehands kleding kopen, beter voor milieu en klimaat zou zijn. Want dat is toch wat die winkels beloven? Dat je door preloved kleding te kopen, onze planeet een beetje helpt? De eerlijkheid gebied me te zeggen dat ik mijn journalistieke voelsprieten in deze te weinig heb gebruikt. Ik heb me immers nooit actief afgevraagd of die belofte klopt. Wel, wat volgt is een soort boetedoening. Een klein onderzoek of tweedehands kleding duurzamer is en waarom mensen het precies kopen.
Tweede hands, tweede kans?
Over de duurzaamheid van tweedehands kleding, had ik een gesprek met Jonathan Janssens. Hij is medewerker en campagneverantwoordelijke van Gent Fair Trade, een organisatie van de Stad Gent en de Oxfam Wereldwinkels die duurzaamheid binnen de stad op de kaart zet.
Het moordende tempo van mode
Wanneer het gaat over de problematiek van eerstehands kleding is Janssens erg duidelijk: “Het model van fast fashion (het aan een lage kost massaal produceren van kledij, red.) is eenduidig onduurzaam. Over elke schakel van de kledingindustrie valt er wel wat te zeggen. Het tempo waarop mode verandert, is moordend. De laatste nieuwe mode is gewoon: 52 keer per jaar nieuwe kleding kopen. Om mensen aan te moedigen om die nieuwe kleren te kopen, moet het enerzijds altijd onderscheidbaar, nieuw en hip zijn, maar anderzijds ook heel goedkoop. Het moet betaalbaar blijven om zo vaak nieuwe kleren te kopen. Je kan in bepaalde grote merken bijvoorbeeld een shirt voor €3 kopen. Een shirt per week, komt dan uit op ongeveer €150. Dat kan de gemiddelde student makkelijk betalen.”
“Scènes uit Daens komen nog steeds voor”
Dat hoge tempo heeft een impact op de hele keten, volgens Janssens: “Om zo goedkoop kleren te kunnen verkopen, moeten de productiekosten ook laag gehouden worden. Dat resulteert in hongerlonen, onveilige werkomstandigheden en geen sociale zekerheid voor de mensen die de kledij – vaak in een ver land – produceren. Je moet beseffen dat scènes uit Daens nog steeds voorkomen.”
“Natuurlijk heeft die massaproductie ook een enorme impact op onze wereld. Er zijn enorm veel grondstoffen nodig om kleren te maken en ook de uitstoot van de industrie is omvangrijk. Voor het verwerken van katoen is bijvoorbeeld enorm veel water nodig, waardoor grondwaterlagen uitgeput raken. En de uitstoot van CO2 tijdens het transport (van bijvoorbeeld Bangladesh naar België) is enorm.”
De impact van de kledingindustrie is effectief enorm hoog. Een rapport van de Europese Unie stelt dat het transport van kleding voor 10% van de globale uitstoot van broeikasgassen voor zijn rekening neemt. Dat is meer dan de uitstoot van internationale vluchten en maritieme verplaatsingen samen.
“Grote kledingketens zullen recyclageprojecten opstarten”
Tweedehands kleding kan volgens Janssens op veel vlakken oplossingen bieden: “De grondstoffen die in kleren worden gebruikt, zijn effectief schaars aan het worden. Door het gebruik van tweedehands kleding, blijven die grondstoffen langer in omloop. Het spreekt natuurlijk voor zich dat je door tweedehands te kopen, voor twee of meerdere dragers een grondstof maar één keer moet gebruiken. Ook wanneer tweedehands kleding ingezameld worden om te recycleren, is dat een win. Ik denk bovendien dat elke grote kledingketen binnen enkele jaren een eigen recyclageproject zal opstarten. Grondstoffen zullen duurder worden. Dan zal gerecycleerd materiaal ook financieel voor zulke bedrijven interessant zijn.”
“Ook de erbarmelijke werkomstandigheden van mensen die in de fast fashion industie werken, worden door tweedehands kleding aan banden gelegd. Tweedehands kledingwinkels zijn immers vaak ook sociale projecten van bedrijven in westerse landen waar de normen hoger liggen.”
De echte duurzame droom
Of tweedehands kleding echt dé grote oplossing is voor de problemen in de kledingsindustrie? “Wel nee. Idealiter zou je kleding verkopen die onder goede arbeidsomstandigheden is gemaakt, die op een ecologische manier is gemaakt en die ook in circulatie laten door tweedehandswinkels. Dat zou de ultieme stap zijn. Maar voorlopig is het wel een van de schakels die een mogelijke deeloplossing zijn. Tweedehands kleding kopen is zeker niet slecht. Het is een goede eerste stap voor wie duurzamer wil shoppen.”
In april organiseerde Gent Fair Trade de Slow Fashion Modeshow. In deze show werden verschillende looks voorgesteld die helemaal samengesteld waren uit tweedehands kleding. Dit leverde een unieke en eigenzinnige modeshow op, waar iedereen wel zijn/haar/hun goesting kan vinden. Uitzending gemist? Niet getreurd, hier kan je ‘m terug bekijken! Wie weet haal je er nog wel wat inspiratie uit.
Wil jij berekenen wat de klimatologische impact is wanneer jij shopt?
Klik op deze link om de Fashion Footprint Calculator van ThredUp uit te proberen!
Waarom kopen mensen nu tweedehands?
Maar waarom grijpen mensen nu precies naar die tweedehands kleding? Wat maakt dat die winkels de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond komen? En wat maakt preloved kleding nu zo aantrekkelijk? Hieronder ontdek je welke factoren jongeren precies belangrijk vinden bij het winkelen.
Sieme Hermans (21) staat bekend om zijn tweedehands kleding. Op sociale media – zoals Instagram en Twitter – promoot hij preloved kleding en toont ‘ie wat je daar eigenlijk allemaal mee kan. “Ik denk ook wel dat mensen mij echt kennen voor mijn looks en tweedehands kleding. Mijn Twitteraccount heet niet voor niets 2ndHand!”
Bekijk hier de reportage over Sieme’s liefde voor tweedehands kleding (en lees zeker verder onder de video):
Straatreportage: jongeren en tweedehands
Stef (21) kom je nooit slecht gekleed tegen. “Af en toe koop ik wel wat duurdere designkleding. Maar design wil niet zeggen dat je dat enkel met andere dure stukken kan dragen.
Ik combineer voortdurend tweedehands kleding met ‘goede’ kledij en weet zo mijn outfit wat uit te balanceren. Duurzaamheid en klimaatbewustheid draag ik bovendien erg hoog in het vaandel. Ik weet dat fast fashionketens daar heel vaak geen oog naar hebben. Je zal me dan ook niet in zo’n winkels aantreffen.
Grote modehuizen zijn dan wel weer bezig met duurzaamheid, maar helemaal klimaatneutraal is dat, geloof ik, ook weer niet. Tweedehands is in mijn ogen echt dé oplossing.”
Wanneer je zijn Instagrampagina bekijkt, wordt de combinatie van designermerken en tweedehands duidelijk. “Bij deze top van Marine Serré draag ik bijvoorbeeld enorm graag mijn witte broek en leren vest die ik voor een prijsje heb gekocht in een tweedehandswinkels!”
Tot in de details is Stef bezig met het combineren van tweedehands. Ook zijn ringen moeten eraan geloven. “Een deel van mijn ringen maak ik zelf, en de andere zijn tweedehands. Al moet ik toegeven dat er misschien ook eentje van een niet nader te benoemen Chinese webwinkel komt…”
Melissa (20) studeert Journalistiek en gebruikt die studie ook tijdens haar kledingjacht. “De planeet en het klimaat zijn me echt enorm dierbaar, maar mijn portemonnee is dat dus ook. Ik bekijk steeds even online wat duurzaamheid betekent voor verschillende winkels en wat zij doen voor onze planeet, nog voor ik ga winkelen.
Maar ik merk ook dat je voor duurzame kledij vaak een hoger prijskaartje betaalt. Ik ben een werkende student, dus ideaal is dat niet.
Tweedehands kleding vormt dan de perfecte tussenstop, want meestal is dat niet zo duur en men zegt toch dat die kledij toch beter is voor onze wereld.”
Tweedehandskleding is voor Sander (23) dé manier om zich te onderscheiden van anderen. “Ik denk dat preloved kleding voor veel mensen een oplossing is voor hun ethische vragen rond kledij. Ook financieel is het vaak aantrekkelijker omdat het goedkoper is.
Ik vind tweedehands kleding zo fijn omdat de stukken vaak heel uniek zijn. Je kan er heel creatief mee omspringen en kan er echt een eigen stijl mee uitbouwen. Je zal dan ook maar zelden iemand tegen het lijf lopen die hetzelfde draagt – nu ja, ik heb het nog niet meegemaakt. Of dat nu komt omdat er niemand is die fan is van mijn stijl, of effectief omdat het tweedehands is, blijft gokken natuurlijk (lacht)!
Die eigenheid maakt de zoektocht in tweedehands shoppen ook veel leuker. Als ik echt een mooi kledingstuk vind waarvan ik heel blij ben dat ik het gevonden heb, kan ik er echt verliefd op worden!”
Om nog extra te ontdekken waarom mensen nu precies al dan niet voor tweedehands kleding kiezen, trok ik de straat op met mijn microfoon. Ik positioneerde me – strategisch als ik ben – aan een tweedehandswinkel in Antwerpen en klampte, weliswaar beleefd, klanten en passanten aan.
Beluister hier het audiofragment!
