Maandag 18 oktober stond het Nederlandse koningshuis in rep en roer. De nieuwssite Ditjes en Datjes lekte foto’s van prinses Alexia, de dochter van de Nederlandse koning Willem-Alexander, die haar en haar familie in verlegenheid brachten. Volgens de Nederlandse mediacode is er een grens overschreden. Maar hoe zit het hier in België en waar stopt de privacy van onze vorsten?
Afgelopen maandag kwam Prinses Alexia van Nederland onder vuur te liggen door ‘pikante’ foto’s die gelekt zijn via Instagram. Op de foto’s is te zien hoe de prinses en haar vriendinnen in lingerie poses aannemen, die door sommigen als ‘pikant’ worden beschouwd. Nieuwssite Ditjes en Datjes kreeg die foto’s in handen en publiceerde ze. Die publicatie schoot in het verkeerde keelgat van het Nederlandse vorstenhuis en druist in tegen de mediarichtlijnen die Nederland hanteert. Bij onze noorderburen is het namelijk verboden om onofficiële foto’s van de koninklijke familie te publiceren. Het is enkel toegelaten om foto’s te trekken als ze in functie zijn.
“In België hebben we niet zo’n mediawet”, zegt Pol Deltour, nationaal secretaris van de Vlaamse Vereniging van Journalisten. In onze wetgeving vinden we enkel een wet terug die ons verbiedt om onze vorst te beledigen, maar die wordt blijkbaar al lang niet meer actief toegepast. “Onze journalisten moeten de Code van de Raad voor de Journalistiek volgen”, zegt Deltour, “maar daar staat niet specifiek hoe we met onze koninklijke familie moeten omgaan. Wat er wel in staat, zijn regels hoe we moeten omgaan met publieke figuren en daar valt ons vorstenhuis onder”, aldus Deltour. “Die regels zeggen dat publieke figuren meer aandacht moeten verdragen dan anderen, tenminste als er een link is met hun publieke functie.”
Jo Buggenhout, Chef Deontologie van VTM Nieuws, is het eens met Deltour. “Nieuws over publieke figuren moet maatschappelijk relevant zijn”, zegt Buggenhout. “Als het niet het publieke nut dient, dan brengen we het niet. Voor ons is dat iedere keer wikken en wegen. Maar we gaan ook in overleg met het paleis zodat de privacy niet wordt aangetast. De koninklijke familie zijn ook mensen die universele rechten hebben. Zolang de publieke functie maar niet in het gedrang komt.”
Maar hebben we zo’n mediawet als in Nederland dan misschien ook hier niet nodig? Buggenhout vindt van niet. Volgens hem zijn we hier in België zeer braaf, in tegenstelling tot andere landen. “Momenteel moet zo’n wet er nog niet komen”, duidt Buggenhout. “De Code van de Raad voor de Journalistiek werkt en er zijn duidelijke (on)geschreven regels die zeggen hoe we moeten omgaan met mediafiguren. Mocht er toch een conflict ontstaan, dan kan er altijd een klacht worden ingediend bij de Raad voor de Journalistiek of bij het gerecht”, aldus Buggenhout.
Maar ook bij ons vorstenhuis breekt het koud zweet uit door de publicaties van prinses Alexia. Tijdens het interview krijgt Buggenhout een telefoontje van het paleis. Kroonprinses Elisabeth wordt maandag 20 jaar en de koninklijke familie is bezorgd dat er Belgische paparazzi zullen afreizen naar Oxford om verjaardagskiekjes te trekken. Voorlopig spelen de Belgische media nog samen in één ploeg met het paleis, maar wie weet hoelang dat nog zal duren.