Stelt u zich voor: rechtstaan in een overvolle trein terwijl er nog plaatsen vrij zijn. Eerste klas is enkel toegankelijk als u bijbetaalt. Is dat nog wel van deze tijd?
Het is je vast wel een keer overkomen. Je ziet een lege stoel, gaat zitten en enkele ogenblikken later wijst de treinbegeleider je erop dat je verkeerd zit. Tenzij je betaalt voor een klasverhoging, verhuis je naar tweede klas. Wat is het grote verschil tussen beide klassen en is dat nog wel nodig?
Het grote verschil
NMBS-woordvoerder Dimitri Temmerman legt uit: “Er zijn nieuwe treinstellen op komst die worden ingezet op de drukste verbindingen. Het verschil tussen 1e en 2e klas is hier duidelijker gemaakt. We voorzien meer beenruimte, tafeltjes, stopcontacten en trachten een gesloten hoekje te creëren door geluidsschermen tussen de zetels te plaatsen. Zo willen we inspelen op de markt van reizigers die op zoek zijn naar rust”.
Heeft het zin?
Volgens de NMBS is de vraag naar eersteklasplaatsen groot genoeg om hierin te blijven investeren. Volgens hen zijn de plaatsen altijd opgevuld en zorgt de rust ervoor dat passagiers zich al met werk of andere zaken kunnen bezighouden.
Adviseur van TreinTramBus, bond voor openbaar vervoergebruikers, Peter Thoelen, zet dit standpunt extra kracht bij: “Als we willen dat meer mensen de trein nemen, moeten we niet enkel de stiptheid verbeteren, maar ook een klasse voorzien waar reizigers rustig kunnen vertoeven. De filosofie lijkt nu dat enkel mensen zonder auto de trein nemen. Als het openbaar vervoer het vervoer voor de kneusjes moet blijven dan heb je eerste klas niet nodig, maar als je ook reizigers mét auto of zakenmensen wil aantrekken, wel.
Gevolgen bij afschaffing
Zowel TreinTramBus als NMBS benadrukken dat een afschaffing mogelijk kan leiden tot verlies van passagiers. In tweede klas kan het te lawaaierig of druk zijn wat sommigen afschrikt. De invloed zou volgens beide organisaties niet gigantisch groot zijn, maar het extra publiek dat ze willen aanspreken zou nog moeilijker bereikbaar kunnen worden dan voorheen en net dát is wat ze willen vermijden.
Beide partijen laten dus duidelijk verstaan dat het afschaffen niet aan de orde is. Niet enkel omdat de vraag te groot is, maar ook omdat er geen winst gemaakt wordt als alle stoelen beschikbaar zouden zijn voor iedereen.
Afstandsregels
Thoelen suggereert dat afstand houden overdag geen probleem mag zijn. Volgens hem is het zelfs niet nodig om tijdens de spitsuren de volledige capaciteit van de trein te gebruiken. “Eerste klas abonnees zullen altijd klagen. Uiteindelijk betaal je voor wat je krijgt. Betaal je meer voor rust, is het niet de bedoeling dat iedereen mee kan profiteren.”
Woordvoerder Temmerman zegt het volgende: “Treinbegeleiders beslissen zelf of ze 1e klas al dan niet openstellen. Hij/zij maakt dit bekend aan boord. Zolang dit niet gebeurt, volgt er mogelijk een boete voor het niet-naleven van de regels. Het is dan ook niet aan passagiers om hier zelf over te beslissen.”
Impact coronapandemie
De impact van de corona op het spoorwegbedrijf is voelbaar sinds het begin van de crisis, aldus Temmerman. “Sinds begin september zitten we op 80% van het aantal reizigers vóór de pandemie. Begin 2020 zaten we op amper 3% van de normale hoeveelheid, dus dat is al flink gestegen. Die 20% is volgens mij vooral te wijten aan Brusselse ambtenaren die nog steeds thuis werken.”
“Op de trein kunnen we niet garanderen dat er altijd voldoende afstand gehouden wordt. Daarom hebben we altijd sterk gepleit hebben met andere openbare vervoersmaatschappijen voor de invoering van de mondmaskers. Mocht er beslist worden te werken met de coronapas, dan zal dat gebeuren. De overheid neemt beslissingen en wij passen ze toe. De trein moet tenslotte zo laagdrempelig mogelijk blijven”.