In december krijg je van Spotify een overzicht van welke muziek jij het meest gespeeld hebt dit jaar. Dat samen met hoeveel minuten je hebt geluisterd in totaal. Maar hoeveel is te veel? Kan muziek luisteren onder een verslaving vallen? Ivo Pernet van verslavingskoepel Kempen vzw: “Als je ’s nachts wakker wordt om Spotify op te zetten of muziek te luisteren, dan klopt er iets niet.”
Kan een verslaving mee evolueren met hoe onze maatschappij groeit? Zo ja is het dan ook mogelijk dat er nieuwe verslavingen bijkomen zoals bijvoorbeeld een muziekverslaving?
Absoluut. Verslaving is continu. Verslaving is het afhankelijk zijn van een gewoonte, een bepaald gevoel. De invulling van de gewoonte kan voor iedereen verschillend zijn. Hoe het zichtbaar is naar de buitenwereld speelt ook een rol. Als de omgeving er geen last van heeft, is het moeilijker te bespreken. Een rookverslaving of een cocaïneverslaving worden al helemaal anders benaderd. Roken kan gewoon, een pakje sigaretten koop je makkelijk in de winkel. Het beeld over de verslavingsproblematiek verandert mee met de nieuwe verslavingen. Bij productverslavingen is het algemeen beeld negatiever dan bij een andere, misschien minder opvallende verslaving, maar dat klopt uiteraard niet met de werkelijkheid.
Denkt u dat een verslaving altijd problematisch is?
Nee dat denk ik niet. Het hangt natuurlijk ervan af waaraan je verslaafd bent. Wat de meesten besluipt, is het foutief inschatten van hoe groot de verslaving juist is. De verslaving groeit en ontwikkelt zich. Vanaf het moment dat het de persoon zijn leven beïnvloedt, beschouwen we het wel als een problematische verslaving. Een niet problematische verslaving zou dus bijvoorbeeld muziek luisteren kunnen zijn.
Zijn er algemene herkenningspunten aan iemand die verslaafd is? Voor alcohol of drugs zijn deze meestal wel duidelijk, hoe zit het met minder opvallende verslavingen?
De rode draad die ik zelf al heb opgemerkt, is isolement. Het afzonderen van het normale en gewone leven. Naarmate de verslaving groeit, zal de verslaafde proberen zijn problemen verborgen te houden, en specifiek voor de mensen in de directe omgeving.
Sommige mensen zijn verslavingsgevoelig, speelt dit een grote rol?
Dit kan absoluut een impact hebben. Daar komt het woord van, je bent slaaf van iets. De remmen zijn weg, de verslaafden verliezen de controle. De obsessie van je moet iets hebben. Het brengt een dopamineactie in de hersenen waardoor je je beter gaat voelen. Daardoor wil je dit steeds opnieuw.
Is er een specifieke manier hoe een verslaving ontstaat?
Is afhankelijk van verslaving. Ieder mens is eigen, het zit voor een stuk mee ingebouwd en ook deels in de erfelijkheid. Vaak zien we overmatig gebruik van alcoholisme bij de ouders terugkomen bij de kinderen. Mensen zijn verslavingsgevoelig. Mensen met een drugsverslaving bijvoorbeeld zijn verslaafd aan illegale producten. Door te stoppen met drugs kan je werken aan die verslaving. Een verslaving aanvpotify of postzegels bijvoorbeeld is eerder een mechanisme. Het is vaak te veel of te weinig, tussenin is moeilijk.
Is te veel muziek of constant willen luisteren naar muziek dan ook een verslaving?
Dan denk ik dat ik ook die verslaving heb *lacht*. Hier kan Spotify gemakkelijk twaalf uur per dag opstaan. Toch ben ik er niet afhankelijk van. De muziek zou even goed van de radio kunnen komen. Iets wat opvallend is bij een medicatieverslaving is het gevaar van de pillen die je zeker niet vergeet in te nemen. De medicatie die je al eens vergeet te nemen zijn minder schadelijk. Dit kan een meetinstrument zijn om te zien hoe serieus je verslaving is. Onbewust luister ik misschien 50 uur per week muziek. Als iemand nu de nood heeft zich af te zonderen om naar muziek te luisteren zou dit een teken van een verslaving kunnen zijn. Op dat moment pas je jezelf aan om je verslaving te kunnen voeden. Als je ’s nachts wakker wordt om Spotify op te zetten of muziek te luisteren, dan klopt er iets niet. Muziek kan dan wel helpen om je zinnen te verzetten of als beloning.
Spotify Wrapped verschijnt bij de meeste gebruikers als een pop-up in de app. Zo niet vind je je eigen Spotify Wrapped via deze link.
