Drones, het transport van de toekomst
Net zoals bij de opkomst van de auto begin 20ste eeuw, komt het dronetransport stilaan op gang. Er bevinden zich steeds meer toestellen in de lucht. Om alles gecontroleerd te laten verlopen, werkte voormalig Europees minister voor mobiliteit, Violeta Bulc U-Space uit.
U-Space is een vierdelig stappenplan waarvan om de twee jaar een nieuw deel uitkomt. De eerste stap van het project trad eind december in werking met als doel over acht jaar een duidelijke Europese drone wetgeving te hebben. Die Europese wetgeving zal de verschillende nationale wetgevingen van de lidstaten vervangen. Omdat U-Space complex in elkaar zit, is het werken in stappen nodig voor een correcte ontwikkeling en uitvoering van het project.
Belgische samenwerking
Op Europees niveau kan het complex U-Space project niet uitgetest worden. Dus wordt de privésector, via competitieve oproepen, ingeschakeld om de nieuwe wetgeving te bespreken en uit te testen. Ook Belgische bedrijven zoals Helicus werken hier succesvol aan mee. Zij wonnen in 2018 een eerste project genaamd SAFIR, dat instond voor de eerste twee delen van U-Space.
Helicus organiseert sinds 2016 een samenwerking tussen bedrijven uit verschillende sectoren en ziekenhuisgroepen om onder andere medisch dronetransport te organiseren. Maar liefs meer dan 30 ziekenhuizen, gevestigde vliegtuigconstructeurs, telecom operatoren, technologiebedrijven en research instellingen behoren tot het zogenaamde Helicus Aero Initiatief. Daarnaast is Helicus ook een van de oprichtende leden van de European U-Space Demonstrator Network.
Groener alternatief
Als er meer goederen via drones getransporteerd worden, zal het landelijk transport aanzienlijk verminderen. Mikael Shamim, CEO bij Helicus benadrukt dat door het inzetten van drones er per jaar zo’n 300 miljoen kilometer Europees medisch wegtransport vermeden zou worden. “Drones hebben een positief effect op verkeersopstoppingen, verkeersongevallen maar ook op de CO2 emissies”, zegt Mikael.
Dat groene aspect van dronetransport past perfect in het kader van de Europese Greendeal. Die heeft als doel om in 2050 een klimaatneutraal Europa te zijn. Ook voor Belgische partner Helicus zijn de klimaatdoelstellingen topprioriteit verzekert Shamim. “Bij het nieuwste Europese project wordt er specifiek ingezet op een volledig elektrische aandrijving en op het gebruiken van waterstof als brandstof.” Die aandrijvingen zijn erg interessant vermits deze gekoppeld kunnen worden aan een klimaat neutrale productie.
5G scoort bij dronetransport
Helicus werkt ook samen met telecomaanbieders Orange en Proximus. Zo willen ze 5G inzetten voor dronetransport. De medische drone vluchten van Helicus verlopen geautomatiseerd en buiten het zicht van de piloot die zich in een centraal commandocentrum bevindt. Een goede informatie-uitwisseling tussen de twee is dus van groot belang, legt Mikael uit. “5G biedt ons de mogelijkheid om grote databestanden zoals vluchtparameters op een snelle en betrouwbare manier door te sturen. Daarnaast kunnen we via 5G makkelijk de besturing van de drone overnemen mocht dat nodig zijn”, vertelt Shamim.
Niet-commerciële toepassingen
Ook zit er toekomst in de niet-commerciële sector van de drone-industrie. Jochen Walschaers werkt als drone-instructeur bij vliegschool BAFA in Deurne, Antwerpen. Volgens hem is een drone-opleiding noodzakelijk voor een goede kennis en vaardigheid bij het besturen van een drone. “Zolang een drone de ondersteuning krijgt van een GPS is het besturen ervan niet zo moeilijk. Maar als die ondersteuning wegvalt, is de piloot aangewezen op zijn eigen kennis om het toestel in de lucht te houden. En dat onderschatten de meeste mensen”, zegt Walschaers.
Dronestudent Francis van der Sande, kan dit beamen. Hij zit midden in de opleiding en ondervindt al snel de moeilijkheden van het vak. Toch blijft Francis doorzetten. Zijn instructeur Paul Van Den KieBoom legt uit dat vliegen met een drone het innerlijke kind in iemand naar boven haalt.
Volgens Walschaers is er ook ruimte voor verbetering binnen de opleiding zelf. Het effectief aantal vlieguren ligt volgens de drone-instructeur veel te laag. “Alle toestellen die minder dan 4kg wegen zijn te besturen zonder enige licentie. Er is dus geen aanleiding om het aantal praktijkuren te verhogen.”
Jochen Walschaers ziet de nieuwe Europese wetgeving als een manier om drones toegankelijker te maken voor het brede publiek. Dat wil echter niet zeggen dat er zonder licentie gevlogen mag worden. “Momenteel wordt er via de politie en het directoraat-generaal luchtvaart gecontroleerd of de piloot al dan niet mag vliegen. Dat verloopt niet zo vlot vermits een vliegende drone opvalt maar de piloot, die zich op de grond bevindt, moeilijk te lokaliseren is”, vertelt Jochen.
De kans dat iemand betrapt wordt op vliegen zonder licentie, is dus redelijk klein. Toch vereist het nieuwe U-Space, sinds 1 januari 2021, dat elke drone een ID aan boord heeft. Op deze manier kan de politie via een speciaal apparaat informatie over het toestel en de piloot opvragen.
Hoewel het moeilijk controleren van de vluchten, ziet Jochen de toekomst voor drones rooskleurig. “Drones zijn niet alleen sneller dan huidig transport maar ze zijn ook nog eens milieuvriendelijk”, zegt Walschaers, “over tien jaar zullen er al veel goederen via de lucht getransporteerd worden.”
Een Europees ‘verkeersreglement’ is voor deze nieuwe manier van transport dus noodzakelijk. Toch hoopt Jochen dat er voldoende flexibiliteit komt vanuit het Europees regelgevend kader. Want alleen zo kan de drone een echte meerwaarde bieden aan onze samenleving.
Lees verder op de volgende pagina
