Vele mensen kampen met een spraakprobleem. Op Wereldstotterdag willen organisaties mensen motiveren om de moeilijkheid van het spreken te overwinnen. Gespecialiseerde therapeuten zetten zich in op stottertherapie.
Iedereen stottert op zijn eigen manier. Elk individu heeft zijn eigen specifieke eigenschappen en symptomen, die niet vergelijkbaar zijn. Ook bekende gezichten zoals zanger Bart Peeters hebben op hun eigen manier het stotteren overwonnen. Zeger uit kamp Waes heeft heel open gesproken over zijn ervaringen. “sindsdien ben ik een grote held voor kinderen die stotteren”, zegt hij zelf.
Wat is stotteren?
Stotteren is niet-vloeiend spreken. Spreken is een ingewikkeld proces waarbij timing en coördinatie van de ademhaling essentieel zijn, en veel spieren gestuurd worden door de hersenen. Stotteren is een spraakstoornis die veroorzaakt wordt door genetische of emotionele factoren. Die kunnen de spraakmotoriek prikkelen waardoor je gaat stotteren.
Stottertherapeute Fien Maes: “Het gaat natuurlijk veel verder dan alleen spreken. Sommige mensen hebben spreekangsten waardoor ze gaan stotteren. Dat is natuurlijk niet bij iedereen het geval. Er komt veel meer bij kijken dan enkel klanken herhalen of uitspreken.”
Hoe kan je het stotteren zelf oplossen?
Stotteren wordt, naast de genetische factor, vaak veroorzaakt door stress. Iemand die stottert, zal vooral haperen als hij stress ondervindt en opgewonden is. Een zwakte in timing van spreekbewegingen vormt de basis voor de snellere ontregeling van het spreken. “Het is niet makkelijk om dat zelf onder controle te krijgen. Het is met wetenschappelijke inzichten en technieken dat je het sneller en efficiënter onder controle krijgt”, vertelt stottertherapeute Caroline Moerenhout.
Sommige mensen hebben geen geld om professionele hulp te zoeken. De ziekenkas geeft eenmalig een terugbetaling op professionele raadpleging. “Wat belangrijk is, is dat je dan kan terugvallen op vertegenwoordiging. Vzw Best organiseert drie keer per jaar workshops in het weekend. Workshops waarbij eenieder op zijn eigen manier kan werken aan het stotteren. De workshops bestaan uit: spreken voor een groep, naar elkaar telefoneren en samen oefenen aan de spraak”, verduidelijkt Caroline Moerenhout.
Hoe help je het beste iemand die stottert?
Het beste is om mensen die stotteren gewoon te laten uitspreken en niet aan te vullen. Toch is er ook een groep die aangeeft dat zij liever willen dat iemand hen aanvult. Het is belangrijk om vragen te stellen. Wat is het meest comfortabel voor iemand die stottert? Caroline Moerenhout, “Open zijn! Niet denken dat het onderwerp stotteren een taboe is. Wij proberen dat met vzw Best, een stichting opgericht voor en door mensen die stotteren, opgericht door mijn man Gert Reunes. Jaarlijks organiseren wij
op Wereldstotterdag een event in Gent die het stotteren bespreekbaar probeert te maken onder de mensen die stotteren, een podcast en een drie jaarlijkse workshopuitstap.”
Is het stotteren leeftijdsgebonden?
Een opmerkelijk feit is dat wereldwijd stotteren vaker voorkomt bij kinderen. Het stotteren begint vaak van jongs af aan. Vaak is het stotteren ook een genetisch aangelegd waardoor dat het in de peuter- en kindertijd al herkenbaar is. Soms kan door een hersenbeschadiging waardoor je motoriek anders gaat werken, het stotteren op een latere leeftijd voorkomen.
Hoe overwin je stotteren?
Uit onderzoek naar de ademhalingspatronen bij spraak, is gebleken dat de een stabiliteit in de buikademhaling ervoor zorgt dat iemand minder gaat stotteren. Een dergelijk patroon zou een stabiliserende werking kunnen hebben op de manier van het ademhalen en daarmee het vloeiend spreken kunnen bevorderen.
Bij een overwinning denk je dan gelijk aan dat iemand niet meer zou gaan stotteren. “Maar niet meer stotteren, is niet alleen een succesverhaal en daar ligt de focus niet op. Het psychologisch aanvaarden en accepteren dat je iemand bent dat stottert, is een overwinning opzicht. Ermee leren omgaan en accepteren dat het stotteren jou uniek maakt, is iets dat moet gebeuren om je droom te kunnen realiseren”, zegt Caroline Moerenhout.
