Op 30 november gaf het Raadgevend Comité voor Bio-ethiek groen licht voor ‘resomatie’. Dat is een alternatief voor crematie of teraardebestelling waarbij gebruik wordt gemaakt van kaliumhydroxide en water om de overledene ‘op te lossen’. Waarom dit proces nu zo efficiënt zou zijn, vertelt docent biotechnologie aan HOWEST, Christophe Wille.
Het proces begint bij de overledene die in het vat wordt geplaatst. Daarna wordt zowel het water en de kaliumhydroxide toegevoegd en zorgt een pomp ervoor dat de twee stoffen goed met elkaar gemengd worden. Dan wordt het water langzaamaan verwarmd tot zo’n 180°C. Om te voorkomen dat het water kookt, wordt ook de druk in het vat verhoogd. Bij resomatie komen zo goed als geen schadelijke stoffen zoals dioxine en kwik vrij, wat bij crematie wél het geval is. Dat maakt van resomatie een uiterst milieuvriendelijke optie. De beenderen worden verwerkt tot een as die men vervolgens kan uitstrooien of in een urn bewaren.
Waarom wordt er bij resumeren gebruik gemaakt van kaliumhydroxyde?
Kaliumhydroxide is goed in het afbreken van bindingen in grote moleculen. Het splitst ze mooi in verschillende stukken. Dat is belangrijk want in het menselijk lichaam heb je veel van zulke grote moleculen, zogenaamde polymeren. Zo heb je eiwitten die bestaan uit polymeren van aminozuren, suikers uit monosachariden en vetten uit vetzuren en glycerol. Dat zijn een beetje de basismoleculen die je in een mensenlichaam terugvindt en die worden goed door kaliumhydroxide afgebroken. Kaliumhydroxide vind je ook terug in de klassieke ontstopper bijvoorbeeld.
Wat is de rol van water bij het proces?
Je hebt het water nodig om de binding te breken. Dat gebeurt tijdens de ‘hydrolyse’ waarbij de watermoleculen tussen de andere moleculen worden geplaatst en daardoor de binding kan worden verbroken. Dat water zal dus voor een deel in die moleculen terechtkomen.
Doordat het water wordt verwarmd tot een hoge temperatuur zal de reactie ook sneller gaan. Dat komt doordat de reactiesnelheid voor bijna alle reacties afhankelijk is van de temperatuur waarbij deze plaatsvindt. De duur van het totale proces wordt op die manier verkort.
In welke mate is de benodigde apparatuur voor resomeren nu al beschikbaar?
Dat is vrij makkelijk te verkrijgen. Zo’n installatie moet uiteraard aan bepaalde keuringen voldoen om te garanderen dat ze stevig genoeg is, de druk aankan en dat de druk binnen de kamer makkelijk gecontroleerd kan worden. Hoewel een installatie die de druk aankan de grootste kost voor crematoria zal zijn, is de apparatuur zeer voorradig. In essentie spreken we over een grote snelkookpan.