Kinderen spenderen vaak uren voor de tv om naar hun favoriete figuurtjes te kijken. Zo werd 53 jaar geleden de allereerste aflevering van de populaire serie SesamStraat uitgezonden. Deze kinderprogramma’s een grote invloed hebben op de ontwikkeling van kleuters en jongvolwassenen. Actrice, stemactrice en logopediste Aagje Dom vindt dit soort programma’s een goede manier om creativiteit en fantasie te stimuleren.
SesamStraat is altijd een heel creatief programma geweest. Ik heb er zelf als kind naar gekeken. Als kind heeft het mijn creativiteit in ieder geval erg aangewakkerd. Ik speelde personages na, hun stemmen en ik kende alle liedjes vanbuiten. Het was een heerlijk mengelmoesje aan verschillende figuren. Elk figuurtje had zijn eigen verhaal en zottigheden. Zelf denk ik gelijk ook aan het Liegenbeest. Het waren twee heel leuke programma’s die helpen bij de ontwikkeling van creativiteit. En dan begon je vanzelf, zoals bij het Liegenbeest, na te denken over wat wel en niet kon.
Vindt u dan dat deze figuren een voorbeeldrol voor kinderen moeten hebben?
De figuren moeten dat niet hebben. Ik hou ook van gewoon entertainment. Maar figuren en wat ze doen, kunnen kinderen aanzetten tot nadenken, en zo kunnen ze een visie en eigenheid creëren. Dat vind ik interessant. Als ik bijvoorbeeld terugdenk aan mijn tijd bij W817, herinner ik me dat we wel eens kritiek kregen omdat het oorspronkelijk bedoeld was voor oudere kinderen. Er kwamen seks, condooms, homoseksualiteit, etc. in. Dat choqueerde sommige ouders wel en zij lieten hun kinderen daar niet naar kijken.
Begrijpt u dat ouders hun jonge kinderen afschermen van bepaalde televisiebeelden.
Ik begrijp dat. De beelden waar kinderen mee in aanraking komen, passen niet altijd bij hun leeftijd of hun emotionele ontwikkeling. Als ouder moet je daarvoor waken. Als een kind op een juiste moment in zijn ontwikkeling met bepaalde beelden in aanraking komt, kan dat net heel leerrijk zijn. Als een kind dat de puberteit nadert op tv een condoom op tafel ziet liggen is dit een goed aanknooppunt om het met hem daar eens over te hebben. Of als mijn kind worstelt met zijn seksualiteit, dan ben ik wel blij dat een tv-personage hier eveneens mee worstelt. Zo weten kinderen dat ze niet alleen zijn. Bij een jonger kind kan je bepaalde dingen nog niet helemaal uitleggen, maar op het juiste moment kan dat heel zinvol zijn zo een programma.
Zouden er volgens u richtlijnen moeten zijn voor echt jonge kinderen?
Absoluut, in de tijd dat Ketnet werd opgestart werd ik bij allerlei kwesties betrokken: wat is de visie van deze zender en welke kernpunten moeten daarin zitten. Eén van deze zaken was veiligheid. Ik vond dat heel interessant, maar vroeg me als 20-jarige af of we de kinderen niet te veel beschermden. Nadien, toen ik zelf moeder werd, begreep ik het helemaal. Ik kan gerust zijn als mijn kind naar Ketnet kijkt. Dan weet ik dat de leeftijdsgrenzen gerespecteerd worden en mijn kinderen niet in aanraking komen met iets waar ze niet klaar voor zijn. Kinderen van 9 jaar moet je niet alles voorschotelen, want dat is te beangstigend. Met kinderen van 5 jaar of 10 jaar kun je vaak hetzelfde onderwerp bespreekbaar maken, maar hoe je het aanbrengt zal anders zijn. Als daar voldoende over nagedacht is, kan het effect veel groter en zinvoller zijn.