De federale politie heeft in samenwerking met Europol zo’n 90.000 illegale pillen in beslag genomen in Zaventem en Luik. De vangst was onderdeel van een actie tegen namaakgeneesmiddelen en doping. De actie duurde meer dan zes maanden, en was een Samenwerking tussen verschillende overheidsinstanties.
Een half jaar lang heeft operatie SHIELD II in ons land gelopen. Bij de actie waren naast de Federale politie en Europol ook de Douane en de Federale agentschappen van voedselveiligheid (FAVV) en geneesmiddelen (FAGG) betrokken. Olivier Christiaens van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten vertelt meer over de vangst.
Van waar zijn de onderschepte middelen afkomstig?
“De producten die we hebben onderschept zijn afkomstig uit heel veel verschillende landen, maar we moeten wel stellen dat een groot deel afkomstig is uit Aziatische landen.
Er is sprake van namaakgeneesmiddelen, wat houdt dat juist in?
Het woord namaak betekent in deze context verschillende dingen. Veel mensen denken bij namaak meteen aan het namaken van bestaande merknamen en verpakkingen, maar het is breder dan dat. Als een geneesmiddel claims maakt die het niet kan waarmaken, beschouwen we dat ook als namaak. Deze valse claims kunnen ervoor zorgen dat een bepaald middel onterecht als een geneesmiddel wordt beschouwd. Het is dus niet zo dat alleen bestaande en gekende producten worden gekopieerd. Er zijn ook geneesmiddelen die in België niet vergund zijn en hier dus illegaal zijn. Dat wil dan niet zeggen dat ze in andere landen niet vergund en legaal kunnen zijn.
Wat zijn de risico’s van deze geneesmiddelen?
Als een geneesmiddel in België niet vergund is, is dat meestal zo in heel Europa. Als een medicijn niet vergund is, hebben we geen controle over de kwaliteit ervan. Bij valse medicijnen zijn er drie factoren die belangrijk zijn: de veiligheid, de kwaliteit en de doeltreffendheid. Sommige van die medicijnen kunnen bijwerkingen veroorzaken of gevaarlijke stoffen bevatten. We weten niet of het werkt zoals het zou moeten, in welke omstandigheden het is geproduceerd. Dan gaan we er nog van uit dat het medicijn überhaupt zijn werk doet. Het is immers heel goed mogelijk dat een medicijn gewoon niet doet wat het belooft.
Worden die onderschepte producten in België verder verhandeld, of gaat het om pakketten voor eigen gebruik?
Het gaat hier niet over grote ladingen die onderschept zijn. De grote meerderheid van de middelen die we hebben gevonden, zat in kleine pakketjes. Deze zijn dan waarschijnlijk via het internet besteld en zouden dan bij de mensen thuis geleverd worden. Soms is het heel duidelijk dat het om illegale geneesmiddelen gaat, maar soms zijn mensen er niet 100% van op de hoogte. Natuurlijk, als het om een medicijn op voorschrift gaat, dan moet je als burger toch wel beseffen dat het vreemd is dat je datzelfde medicijn online kan bestellen en zonder vragen thuis kan laten leveren. Dan kunnen mensen moeilijk zeggen dat ze niet doorhadden dat ze iets illegaals bestelden.
Om wat voor geneesmiddelen gaat het dan zoal?
De producten die we tegenkomen, zijn hetzelfde soort dingen dat we al jaren zien. Vooral de “lifestyle” medicijnen zijn heel populair. Middelen die erecties zouden bevorderen, bijvoorbeeld. Mensen zouden toch kunnen weten dat het niet helemaal in orde is als je zoiets op een buitenlandse site bestelt.”