Op vrijdag 20 oktober trekken jonge leden van Vlaamse jeugdbewegingen massaal hun uniformen aan om de Dag Van de Jeugdbeweging te vieren. Maar zitten daar ook jonge welpen met een migratieachtergrond tussen? “Jongeren in kwetsbare groepen bereiken blijft een complex verhaal”, vertelt Jan Van Reusel, communicatieverantwoordelijke van Scouts & Gidsen Vlaanderen.
Hoeveel kinderen met een migratieachtergrond zijn momenteel ingeschreven in de scouts?
“Dat varieert sterk van groep tot groep. Momenteel zien we enkele groepen met brede inclusie en diversiteit, zoals in Antwerpen-Dam, maar er zijn binnen het netwerk nog heel wat blinde plekken. Dat voelen we ook als we in gesprek gaan met lokale scoutsorganisaties. Hoe dan ook blijft het een uitdaging om kwetsbare gemeenschappen te bereiken, hoewel Scouts & Gidsen Vlaanderen als sinds 1988 hard bezig is met inclusie.”
Wat zijn zo al de moeilijkheden die leidinggroepen ondervinden in dit proces?
“Daar komen een aantal factoren bij kijken. Alles valt of staat met de duurzame inspanning en voortschrijdend inzicht van de leidingploegen. We zien vaak gedreven jongeren leiders worden, maar leiding blijven ze niet voor eeuwig. Na twee of drie jaar stappen ze uit hun rol, waarmee heel wat opgebouwd vertrouwen en expertise weer uit de ploeg verdampt. Het succes van Antwerpen-Dam is te danken aan het netwerk van oud-leiding en structuurmedewerkers dat de ploeg blijft ondersteunen. Hun begeleiding zorgt voor een blijvend draagvlak.”
“Jeugdwerk vergt in veel gevallen een groot aanpassingsvermogen van de nieuwe leden. Denk maar aan de taal of de financiële situatie van de jongeren. Een kind uit een arm gezin dat in een jeugdbeweging stapt, komt plots terecht in een omgeving waar het vaak gaat over thema’s zoals vrijetijdsbesteding en thuissituaties. Bovendien is er in sommige gevallen sprake van een waardenconflict. Scouts & Gidsen Vlaanderen zou daar graag een harmonie tussen zien, maar op het terrein zien we soms dat zaken zoals gemengde groepen een drempel vormen. De bedoeling is echt dat iemand een permanente aansluiting vindt en deel uitmaakt van de werking, en dat vraagt van leiding heel wat fijngevoeligheid om gepast op te reageren.“
Wat voor initiatieven organiseert Scouts en Gidsen Vlaanderen om die kwetsbare groepen beter te bereiken?
“Organisaties zoals Pimento en vluchtelingenopvangcentra helpen de weg naar het reguliere jeugdwerk te overbruggen. Zelf organiseren we jaarlijks kampen waaraan kinderen uit kwetsbare groepen kunnen deelnemen zonder de verplichtingen van wekelijkse opkomst, uniformen of lidgeld. Daarnaast voorzien we met ons project ‘Scouts Wijkt Uit’ namiddagactiviteiten voor kinderen in omgevingen waar geen regulier jeugdwerk aanwezig is. We spelen dan echte scoutsspelletjes met hen, wat een opstapje naar een jeugdbeweging kan zijn. We laten kinderen uit vluchtelingengezinnen ook zo veel mogelijk participeren waar mogelijk. Sinds 2015 stellen Scouts & Gidsen Vlaanderen samenwerking met Fedasil vier van onze jeugdverblijven open voor gezinnen. Ook daar komen geregeld leiders met de kinderen spelen. Op die manier proberen wij actief op hen af te stappen om zo de drempel te verlagen.”
