Sporten verlaagt de kans op onder andere hart- en vaatziekten. Toch worden jaarlijks 200 tot 400 (top)sporters getroffen door een plotselinge hartstilstand. Onlangs kondigde voetballer Sergio Agüero aan dat hij stopt met voetballen vanwege zijn gezondheid. Er werd bij hem een hartritmestoornis geconstateerd, maar hoe krijg je zoiets?
“De termen ‘hartinfarct’ oftewel hartaanval en ‘hartstilstand’ worden nogal eens door elkaar heen gebruikt”, zegt Marc Geenen Communicatiemanager SKA en Gezond Sporten Vlaanderen.
Hartinfarct
“Bij een hartinfarct raakt een kransslagader van het hart plotseling verstopt. Hierdoor krijgt een deel van het hart geen bloed en zuurstof meer. Dit gaat vaak gepaard met pijn op de borst en tussen de schouderbladen, eventueel uitstralend naar de kaken of de armen. De patiënt begint hevig te transpireren en dat kan tot kortademigheid en misselijkheid leiden. Zo’n hartinfarct kan ons in principe allemaal overkomen. Naarmate men ouder wordt, neemt de kans op een hartinfarct toe en ook onze levensstijl is heel belangrijk. Ongezonde voeding, roken en onvoldoende beweging verhogen de kans op een hartinfarct aanzienlijk. Erfelijkheid en stress zijn echter ook risicoverhogend maar die factoren zijn nu eenmaal niet in de hand te houden”, aldus Marc Geenen.
Hartstilstand
“Bij ouderen is een hartinfarct inderdaad vaak de oorzaak van acute hartdood, jongeren kunnen echter ook getroffen worden door een hartstilstand”, benadrukt Geenen. “Bij hen ligt de oorzaak eerder in aangeboren hartafwijkingen of een ontsteking van de hartspier. Het gebeurt wel eens dat bijvoorbeeld een sporter plotseling dood neervalt op het veld. De Deense voetbalspeler Eriksen maakte dit mee tijdens het Europees kampioenschap voetbal. Dat leverde toen een hoop media-aandacht op. Uit onderzoek blijkt dan vaak dat deze jonge mensen afwijkingen hebben aan de hartspier, of DNA-afwijkingen die leiden tot stoornissen van de hartcellen.”
Onderzoek
“Het medisch onderzoeken van topsporters is cruciaal om eventuele hartaandoeningen te constateren. Kijk maar naar voetballer Agüero die onlangs moest stoppen met voetballen wegen hartritmisstoornissen. Er is nooit 100 procent garantie om hartritmisstoornissen uit te sluiten met een onderzoek, maar men verlaagt wel de kans dat dit tot een stoornis kan leiden. Voor de niet topsporters proberen we met de Vereniging van Sport- en Keuringsartsen om de 2 of 4 jaar, afhankelijk van de sportfederatie, een electrocardiogram (ECG) test doen. Een ECG laat zien of er onregelmatigheden zijn in het hartritme, en of er aanwijzingen zijn voor een hartspierziekte of zuurstoftekort. Met deze test kan men ongeveer 85 procent van de onderliggende hartaandoeningen opsporen.”
Inwendige defibrillator
Een hulpmiddel voor mensen met ernstige hartritmestoornissen is een defibrillator. Dokter Nancy Selleslagh is diensthoofd cardiologie van de regio Klein-Brabant en legt uit wat een inwendige defibrillator exact doet.
“Een defibrillator is een toestel dat wordt ingeplant bij patiënten die in het verleden een hartstilstand hebben gehad of die een hoog risico hebben om een hartstilstand te doen. Het is een toestel dat een hartstilstand kan herkennen en op basis van bepaalde algoritmes een schok geeft waardoor de hartslag opnieuw normaal is. Sporten met defibrillator is niet onmogelijk, maar het moet persoon per persoon bekeken worden”, besluit dokter Selleslagh.