Na 13 jaar regeren moet de VVD dan toch echt het stokje doorgeven. Met een monsterscore heeft de PVV, Partij Voor de Vrijheid van Geert Wilders, afgelopen woensdag de verkiezingen gewonnen in Nederland. Guus van der Ven, politicoloog, zegt dat Wilders het politieke spelletje heel slim heeft gespeeld.
Hoe kan het dat extreemrechts zo erg stijgt in Nederland?
Een duidelijke verklaring voor deze uitslag is dat veel van de stemmen proteststemmen zijn. Het is een afkeurende reactie op het kabinetsbeleid van de afgelopen jaren. Dat kan je ook zien als je kijkt naar de uitslag van de provinciale staten. Toen was de nieuwe partij ‘Boeren Burger Beweging’ ook opeens de grootste. Overigens is Nederland nooit een links land geweest, dus ik had al verwacht dat GroenLinks-PvdA niet de grootste zouden worden. Al is deze uitslag erg pittig om te verwerken.
Wat zijn de oorzaken van zo veel extreemrechtse stemmers?
Het kabinet is afgelopen jaar gevallen doordat de partijen er samen niet uit kwamen wat de aanpak moest zijn voor gezinshereniging omtrent migratie. Dat heeft veel met ons land gedaan en de PVV heeft een slim spelletje daarmee gespeeld. Daarnaast gebruiken wij in Nederland nog tot vlak voor de verkiezingen peilingen die aangeven wat de uitslag kan zijn. Dat is in andere landen zoals Frankrijk strikt verboden, want politici kunnen zo nog heel makkelijk op de stemmers inspelen. Zo was de PVV twee weken geleden nog totaal geen kansmaker, maar door het spelletje en sommige uitspraken minder radicaal te maken is het hun toch gelukt. 37 zetels is echt een ‘monsterscore’.
Zijn Nederlanders vatbaar voor het populisme?
Doordat er de afgelopen jaren zo lang één partij aan de macht is geweest zie je dat de PVV zich daar stellig tegen afzet. Door de verkiezingen is gebleken dat het populisme kan winnen van de technocratie. Wilders heeft met zijn campagne het volk tegen de elite afgezet aangezien de elite volgens hem het meest erop vooruit is gegaan. Je zou dus zeker kunnen zeggen dat het volk is gevallen voor het populisme.
Wat denkt u dat de coalitie gaat zijn in Nederland?
Ik vermoed dat de coalitie zal bestaan uit de PVV, VVD, BBB en NSC. Hoewel veel van die partijen hebben gezegd niet met de PVV te willen samenwerken zal dat waarschijnlijk toch gebeuren. Wel is de kans klein dat Wilders minister-president zal worden. Daar zullen veel Nederlanders en Tweede Kamerleden tegen zijn.
Wat gaat deze ontwikkeling in Nederland betekenen voor België?
Of de uitslag van de verkiezingen direct een effect zal hebben op de verkiezingen in België is nog maar de vraag. Waarschijnlijk zal vooral wat er vanaf nú gaat gebeuren in de Nederlandse politiek veel invloed hebben. Als Wilders erin slaagt een stevige coalitie te vormen, dan is er een kans op groei bij het Vlaams Belang. Als het juist misgaat in Nederland zal de populariteit van de extreemrechtse partij waarschijnlijk gaan dalen. Wat in ieder geval wel zeker is, is dat een groot deel van Nederland nog moet bekomen van de uitslag.
