Hoewel we bij gevallen van seksueel misbruik vaak mannen als de dader beschouwen, is het belangrijk te erkennen dat vrouwen ook in staat zijn tot dergelijk gedrag. Annelies Van Den Haute, klinisch psycholoog en seksuoloog, zegt dat we hier opener over moeten praten.
Waarom horen wij hier zo weinig over?
“Seksueel misbruik door vrouwen komt minder vaak voor dan misbruik gepleegd door mannen. Dat we er minder over horen, is deels te verklaren doordat mannen zich schamen. Deze schaamte is aanwezig bij alle slachtoffers, maar mannen hebben vaak meer moeite om ermee naar buiten te komen. Dit komt door een maatschappelijk beeld waarin mannen niet geacht worden over hun gevoelens te praten.”
Vrouwelijke daders zijn vaak zelf slachtoffer van seksueel misbruik, klopt dat?
“Er is geen directe correlatie tussen het zelf ervaren van seksueel misbruik en het plegen ervan. Wat we echter wel observeren, is dat mensen die dergelijke traumatische ervaringen hebben meegemaakt in het verleden, mogelijk een vertekend beeld van seksualiteit ontwikkelen. Dit vertekende beeld kan de kans vergroten, dat ze een soortelijk gedragspatroon ontwikkelen in hun volwassen leven. De gevoelens van onmacht uit het verleden kunnen een impact hebben op hun toekomstige relaties en keuzes op het gebied van seksualiteit.”
Meer dan de helft van vrouwelijke plegers blijken geadopteerd te zijn of zijn afkomstig uit een pleeggezin. Hoe komt dat?
“De relatie met onze ouders speelt een cruciale rol bij het vormgeven van toekomstige verbintenissen. Voor geadopteerde kinderen is het vaak uitdagender om een veilige hechting te ontwikkelen, wat verschillende obstakels met zich meebrengt. Met name bij kinderen die op latere leeftijd zijn geadopteerd, kan het lastiger zijn om een sterke band met hun adoptieouders op te bouwen. De kwestie van hechting speelt hierbij een centrale rol.”
Mannen gebruiken seksuele aanranding meestal voor seksuele bevrediging. Geldt dat ook voor vrouwen?
“Dit kan sterk variëren. Vrouwen zijn vaak op zoek naar specifieke vormen van seksualiteit. Ze kunnen zich bezighouden met seksueel misbruik als een manier om controle of macht te ervaren, waarbij het machtsaspect opwindend voor hen is. Daarnaast kunnen ze ook betrokken zijn bij seksueel misbruik als een vorm van wraak of vanuit een emotionele toestand, waarbij ze opzoek gaan naar intimiteit.”
Waar kunnen slachtoffers terecht?
“Bij het Zorgcentrum na Seksueel Geweld, kan je altijd terecht voor onderzoeken en het afleggen van verklaringen. Daarnaast is er PUNT.vzw, een organisatie die bewustwording rond seksueel geweld wil bevorderen door openlijk over het onderwerp te spreken, wat uiteraard niet eenvoudig is. #MeToo is ook al een lange tijd actief in deze context. Het blijft cruciaal om het gesprek gaande te houden en het probleem niet uit het oog te verliezen. Hoewel er ondersteuning is voor slachtoffers van seksueel geweld, weten mensen niet altijd hoe ze die kunnen vinden.”
