Het Syrische volk ontwaakte in een nieuw land nadat het wrede regime van Assad was gevallen. Wereldwijd vierden Syriërs uitbundig de bevrijding, maar de toekomst blijft onzeker. Syrische jongeren Omar Alabdan en Yanaal Madani delen hun ervaring.
Yanaal: Het was een euforisch gevoel. Ik volgde de dagen voor de val het nieuws, maar toch zag ik het niet aankomen. Beetje bij beetje zag je de landkaart van Syrië groen (kleur van de rebellen) kleuren, maar ik had nooit verwacht dat het zo snel zou gaan. Het was echt fantastisch.
Omar: Ik had gemengde gevoelens. Eerst was ik ontzettend blij. Een regime dat 54 jaar heeft geregeerd, kwam ten einde. In het begin voelde het als een droom, maar daarna besefte ik dat het realiteit was. We zijn van Assad en zijn regime bevrijd.
Denk je dat het Syrische volk nu meer vrijheid heeft dan voorheen?
Omar: Dat denk ik wel, maar het hangt enorm af van de nieuwe regering. Vanuit mijn perspectief zie ik twee mogelijke scenario’s. Ofwel krijgen we een democratische regering die iedereen vertegenwoordigt, ofwel een regering die uiteindelijk weer valt en vervangen wordt door iets dat lijkt op het Assad-regime. Een andere mogelijkheid is dat gewapende groepen bepaalde gebieden blijven controleren, maar dan zonder Assad. Alles hangt af van hoe de nieuwe regering het aanpakt.
Yanaal: Ik vind het spijtig dat er mensen zijn, vaak niet-Syriërs, die zeggen dat Assad beter was. Die familie heeft ons volk jarenlang onderdrukt. Het kan bijna niet erger zijn dan dat. Zeggen dat we nu vrijer zijn, is dus een understatement. De vrijheid is nu veel groter, ook voor vrouwen zoals ik.
Aangezien de rebellen verdeeld zijn in verschillende groepen, denk je dat ze onder één vlag kunnen samenwerken?
Yanaal: De val van Assad was een gemeenschappelijke wens. We delen het idee dat Syrië van iedereen is, ongeacht tot welke minderheid je behoort. Ik denk dat het mogelijk is dat verschillende rebellen- en minderheidsgroepen samenwerken, omdat we allemaal hetzelfde doel hebben. Dat is Syrië terugbrengen naar hoe het was vóór de oorlog.
Omar: Dat hangt ervan af. Hay’at Tahrir al-Sham (HTS) is een islamitische organisatie. Daarentegen is het Syrische Nationale Leger (SNL) iets minder streng. Bovendien omvat het Vrije Syrische Leger (VSL), dat in 2011 werd opgericht bij het uitbreken van de revolutie, een breder scala aan bevolkingsgroepen. Die verschillende groepen hebben voor de val van Assad gezorgd, niet alleen HTS. Het wordt vaak zo gepresenteerd, maar dat is niet waar. De onderhandelingen zijn intussen gestart.
Hoe kijk je naar de Koerdische kwestie? Wat verwacht je voor Rojava, ten oosten van de Eufraat?
Yanaal: Dat is een moeilijke vraag. In mijn ogen zijn Koerden nog steeds Syriërs, net zoals Arabieren en andere minderheden. Ze horen bij de Syrische bevolking. Ik vind dat Syrië één land moet blijven, inclusief het Koerdische gebied.
Omar: Veel Syriërs willen dat het land weer één geheel wordt, zonder onafhankelijke regeringen of groeperingen zoals de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) of de volksbeschermingseenheden (YPG). Maar of dat zal gebeuren, is nog onduidelijk.
Wat is je toekomstperspectief voor het land?
Omar: Momenteel is de situatie nog erg ingewikkeld. Ik kijk met een kritische blik naar de volgende regering. Het is enorm belangrijk dat elk deel van de Syrische bevolking wordt vertegenwoordigd, ongeacht religie, afkomst of cultuur. De strijd die veertien jaar in Syrië heeft gewoed, ging niet over het Syrië van Assad, maar over het Syrië van ons allen. Dus ja, ik kijk kritisch naar de komende regering en hoop dat ze op een democratische manier kunnen regeren.
Yanaal: Dat is een beetje dubbel. Dit kan het definitieve einde van de Assad-familie betekenen, maar ook het einde van Syrië. Het zit daartussen. We hopen dat er een mogelijkheid komt om eindelijk een democratie in te voeren. Hopelijk kunnen er binnen enkele maanden al verkiezingen plaatsvinden. Nu is het belangrijkste om het land vanaf de grond opnieuw op te bouwen.
