Na vier maanden kunnen de scriptschrijvers in Hollywood op twee oren slapen. Er is een akkoord bereikt tussen SAG-AFTRA en de Alliance of Motion Picture and Television Producers, rond het gebruik van kunstmatige intelligentie bij het scriptschrijven. Toch kan het volgens Willem Wallyn, schrijver van onder andere tv-reeks 1985, een handige tool zijn, die scriptschrijvers vooruithelpt. “Ik heb al zeker 20 keer Chat GPT gebruikt voor het verhaal waar ik momenteel aan werk.”
| SAG-AFTRA, De Screen Actors Guild-American Federation of Television and Radio Artists, is de Amerikaanse vakbond die wereldwijd ongeveer 160 000 mediaprofessionals vertegenwoordigd. Zij onderhandelen over arbeidsvoorwaarden met de nodige mediabedrijven. Wanneer er onenigheid is tussen de vakbond en werkgevers, kunnen zij stakingen organiseren om hun eisen kracht bij te zetten. |
Vriend of vijand
Waar de Amerikaanse scriptschrijvers schrik hebben dat AI hun jobs zal stelen, zien verschillende Belgische scriptschrijvers een deur opengaan. “Je kan het zonlicht niet ontkennen”, zegt Willem Wallyn. “Iedereen maakt gebruik van AI. Waarom zouden wij achterblijven?”. Schrijvers die vroeger stagiaires moesten inschakelen om research te doen, kunnen dat nu sneller en effectiever met machines, zoals Chat GPT. “Enkele weken geleden konden we in Gent studiedagen bijwonen om te leren hoe we als scriptschrijvers het meeste uit AI kunnen halen.”
Meer vrijheid in België
Ondanks de angst van onze overzeese buren, wordt er in België geen regelgeving opgesteld rond het gebruik van AI als scriptschrijver. In de Verenigde Staten daarentegen is er een overeenkomst gevormd waarbij scenaristen gebruik mogen maken van AI, maar zij zelf de eindverantwoordelijken zijn.
“Ik maak me geen zorgen om AI. De teksten die daaruit voorkomen zijn vrij zwak.” vertelt Willem Wallyn. Volgens hem zijn de regels ook volledig overbodig. “Wij zijn een zelfregulerend systeem dat in stand wordt gehouden door een goede vertrouwensrelatie tussen scriptschrijvers, producenten en regisseurs. Daarnaast kan je in België toch niets maken zonder een fonds of een zender. Als zij de regels rond AI belangrijk vinden, zullen ze die mee in het contract opnemen.”
Minder glitter and glamour dan in Hollywood
Tot zo’n groot conflict als in de Verenigde Staten zou het in België nooit komen, vertelt Raf Njotea, scenarist en covoorzitter van de Scenaristengilde. “De gilde in Amerika, The Writers Guild Of America, is een vakbond die iedereen in de sector verenigd. Hun leden tekenen een contract dat veel verschillende voordelen biedt, zoals goedkopere hospitalisatieverzekeringen. Maar wanneer er democratisch beslist wordt dat ze gaan staken, wordt elk lid een werkverbod opgelegd.” Dit is een groot contrast met hoe het er in België aan toe gaat. “Wij zijn een belangenvereniging. Als iemand zich bij ons aansluit moeten zij geen contract tekenen. Wij kunnen hen ook niet verplichten om het werk neer te leggen.”
De studio’s in de Verenigde Staten waarmee het conflict zich voordoet, zijn ook veel groter en machtiger dan de productiehuizen in België. Daardoor gaat het er hier al minder Hollywood-achtig aan toe, zegt Njotea.
