Een gesprek met Tine Vekemans (Dr./PhD)
Tine Vekemans is dokter aan de faculteit kunst en filosofie aan de Universiteit van Gent. Ze behaalde haar doctoraat na haar studie in het kader van Indische religie en haar dichtere inkijk op het Jainisme. In België, London en New York wordt ze gezien als de autoriteit omtrent het Jainisme.
‘Een Sikh herken je aan de tulband, een Jain aan z’n Bentley’
De grootste misconceptie rond het Jainisme is dat het een bijzonder gesloten gemeenschap is. De Jains in Antwerpen zijn nauw verbonden met de diamantindustrie en houden zich wat afzijdig van de gewone gemeenschap. Meer uit veiligheidsoverwegingen dan een weigering om hun cultuur te delen. Overvallen en home-jackings komen jammergenoeg vaak voor in de wereld van de Diamant. Contactgegevens van Jains zijn bijgevolg een goed bewaard geheim.
Als we proberen contacten te leggen op de parking aan de tempel worden we prompt wandelen gestuurd. De COVID pandemie heeft gezorgd voor een verhoogde waakzaamheid maar Tine drukt ons op het hart dat het in normale tijden het er niet veel anders aan toe zou gaan.
‘Eens ze je kennen zijn het de warmste en meest gastvrije mensen die je je kan inbeelden’ Zegt ze. Maar om dat punt te bereiken moeten er heel wat watertjes doorzwommen worden.
‘Het is een bijzonder groot contrast met Londen of New York’ Aldus Tine. In de andere steden hebben Jains ‘normalere’ jobs zoals IT-er of consultant. Zij hebben geen grote geheimen te bewaren en kan je’r dus veel makkelijker binnen.
Jainisme ligt dichter bij Boeddhisme dan Hindoeïsme.
Wat is dat nu precies, Jain zijn? ‘Jain is meer een speurtocht naar een neutrale Karma. In tegenstelling tot het Hindoeïsme waar men meerdere goden gaat aanbidden’. Jains zijn strikt vegetarisch. Elk levend wezen zou een wedergeboorte kunnen zijn van een persoon. Door niet gehecht te zijn aan materiele dingen en te streven naar een neutrale Karma kunnen ze opnieuw geboren worden in een betere versie.
‘Niet te verwarren met het Indische Kaste-systeem’. Jains staan buiten de traditionele kaste maar wel op een gelijkwaardig niveau met de handelaren. ‘Het is best ingewikkeld om uit te leggen, ze zijn niet gehecht aan materiele dingen maar boeren bijzonder goed in de wereld waardoor ze wel op dat niveau kunnen blijven’. Hoe werkt dit dan in een streven naar een neutrale Karma? ‘Ze zullen zichzelf doelen opleggen, eens ze een zeker doel bereiken van winst of omzet gaat alles wat extra is terug in de gemeenschap of naar goede doelen’.
Tempel zonder subsidies en cheques voor de ziekenhuizen.
De bekende Tempel in Wilrijk is een gekocht stuk land waar ze zelf hun tempel op gebouwd hebben. Geen subsidies of invloed van de overheid, volledig door en voor Jains. Op deze manier kunnen ze hun tempel ook volledig privé houden. Het is hun grond.
Het is een prive gebied maar dat wil niet zeggen dat buitenstaanders er niet welkom zijn. Geregeld zijn er rondleidingen voor nieuwsgierigen die de binnenkant eens willen zien.
De Jains hebben in 2020 een cheque uitgeschreven voor 50.000 euro voor de zorg, niet alleen voor hun eeuwige zoektocht naar karma maar ook omdat ze hier graag in Antwerpen zijn en willen aantonen dat ze geen afgesloten sekte zijn zoals soms gedacht wordt.