Mannen nemen nog steeds minder snel ouderschapsverlof op dan vrouwen. Dat blijkt uit een nieuwe studie over verschillende vormen van verlof en flexibiliteitsregelingen. Een duwtje in de rug is nodig om te zorgen voor een gelijkere zorgverdeling volgens adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen Liesbet Stevens.
In de laatste 20 jaar verviervoudigde het aantal werkenden dat ouderschapsverlof opneemt bijna. Toch blijkt dat vrouwen dit vorig jaar tweemaal zoveel opnamen als mannen. Waarom is de stap om ouderschapsverlof aan te vragen zoveel moeilijker voor mannen?
“Er is zeker geen verschillende procedure voor mannen en vrouwen. Door eerder onderzoek gaan we ervan uit dat het vooral door de stereotiepe opvattingen komt. De vrouw wordt nog steeds meer geassocieerd met zorg en de man met werk. We zien echter dat jonge vaders aangeven meer tijd te willen doorbrengen met hun gezin. Daarnaast merken we dat er op het werkveld bij mannen soms om gelachen wordt. Het komt mogelijk over alsof de man geen of minder interesse heeft in zijn werk en dan wordt hij als minder gemotiveerd beschouwd.”
Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen stelt een gelijkheidsbonus voor. Dat is een bonus die ouders een duwtje in de rug moet geven om zorg gelijker te verdelen. De voorwaarde ervoor is dat elke ouder het volledige ouderschapsverlof opneemt. Wat hoopt het instituut daarmee te bereiken?
“We willen die de mensen niet opdringen. Als samenleving moeten we juist meer ruimte creëren om dat toe te laten. We willen mensen belonen als ze een meer gelijke zorgverdeling in hun eigen leven realiseren. Een mogelijkheid is dat je meer ouderschapsverlof krijgt wanneer je de zorg gelijker verdeelt. Al kan het kan ook een financiële tegemoetkoming of andere beloning zijn. We willen ervoor zorgen dat we de zorg gelijker verdelen. Daarbij kan zo’n beloning helpen.”
Door uitvoerige hervormingen werd het systeem van verlof-en werktijdregeling erg ingewikkeld. Hoe kunnen mensen nog aan het ingewikkelde verlofsysteem uit?
“Alle verlofsystemen samen maken het heel complex. Er is zorgverlof, ouderschapsverlof en nog allerlei anderen. Mensen zien door de bomen het bos niet meer. Daarom moeten ouders vaak beroep doen op hulp om te weten waar ze eigenlijk recht op hebben. We zijn voorstander om het verlofsysteem te hervormen. We willen dat het systeem vlot en toegankelijk is voor iedereen die er gebruik van wil maken. Al is dat geen makkelijke oefening, want we willen natuurlijk niet dat mensen rechten verliezen.”
Hoe belangrijk is het om de verdeling van zorg verder te stimuleren?
“Dat is erg belangrijk. We kijken daarbij naar de zorgkloof, dat is het feit dat vrouwen meer zorg opnemen dan mannen. Die zorgkloof is het spiegelbeeld van de loonkloof en andere vormen van ongelijkheid op de arbeidsmarkt. Aangezien wij zowel economische onafhankelijkheid voor vrouwen en mannen als emotionele ontwikkeling belangrijk vinden, willen we daar iets aan doen. Het is een heel belangrijk deel van je leven om bijvoorbeeld papa te worden. Daarbij moet je volgens ons ook echt tijd en ruimte kunnen krijgen.”
“We weten bovendien, door onderzoek, dat het bevorderlijk is voor het kind om twee betrokken ouders te hebben. Die betrokkenheid blijft langer bestaan doorheen heel het gezin als die er van jongs af aan al is. Ook bij vrouwen met een betrokken partner merken we dat die het beter doen. Natuurlijk willen we daarbij de werkzaamheidsgraad bij vrouwen optrekken, maar dan moeten we er wel voor zorgen dat mannen de ruimte krijgen om zorg op te nemen naast kinderopvang.”
