Historische begraafplaatsen in Antwerpen worden steeds vaker het doelwit van criminelen. Waardevolle bronzen beelden en erfgoedstukken worden gestolen vanwege hun hoge waarde. Dit laat zien hoe noodzakelijk het is om de begraafplaatsen beter te beschermen tegen diefstal en vandalisme. Het is belangrijk om ons erfgoed te bewaren.
Waarom worden de begraafplaatsen gevandaliseerd?
Zo’n 150 jaar geleden werd er veel geld en aandacht besteed aan decoratie, met imposante bronzen beelden, waaronder engelen die wel 3 meter hoog zijn. Omdat zulke beelden onmogelijk in een busje passen, hadden we nooit verwacht dat ze ooit zouden verdwijnen. In juli werd de eerste begraafplaats getroffen, later volgden er andere gedenkplaatsen.
Gaat het dan om een bende?
Ja, er zijn op meerdere begraafplaatsen in België standbeelden gestolen. Het gaat dus niet om impulsieve misdaden, er blijkt een bende actief te zijn die begraafplaatsen viseert. Vroeger werden de treinbedrijven voor hun metalen beroofd, nu zijn wij meer en meer een doelwit. De reden daarvoor weet ik niet, naar mijn weten is de brons prijs niet hard gestegen.
Wat wordt er preventief gedaan?
In half juli hebben we alle bronzen stukken gemarkeerd met SDNA, een soort lijmachtige substantie die beelden traceerbaar maakt. We namen eenvoudige maatregelen zoals ’s nachts de ingang bemoeilijken waar mogelijk. Met het netwerk begraafplaatsen Vlaanderen proberen we een inventarisatie te maken van alle stukken die er nog zijn of net niet meer. We proberen de politie ervan te overtuigen dat ze het onderzoek op federaal niveau voert. Camerabewaking is op meerdere plaatsen voorzien, al vind ik wel dat de doden bezoeken in anonimiteit en intimiteit moet kunnen.
Wat voor impact hebben deze grafschennissen op naasten?
Vaak zijn het de oude graven die geviseerd worden, die hebben vaak geen naasten meer, of het is ondertussen een ver van hun bed show. Maar wanneer recente grafplaatsen beschadigd of geplunderd worden, horen we vaak dat het voelt alsof zij een tweede keer sterven.
Wat betekenen begraafplaatsen en hun erfgoed voor een stad?
De staat van een begraafplaats geeft aan hoe een maatschappij omgaat met haar overledenen en zegt iets over het belang dat men aan geschiedenis hecht. Wij noemen het wel eens het stenen archief. Je vindt er verloren geschiedenis van de stad, wie ligt er op de ereperkjes, welke families waren rijk, of net niet. Je kan hier zien hoe een stadsbestuur in het verleden omging met zijn zonen en dochters.
