Steeds meer mensen zetten hun werk stop vanwege burn-outklachten. De burn-outpandemie is nog altijd volop bezig. Zelfs na jaren verschillende actieplannen in te voeren is de vooruitgang nihil.
Sara De Gieter, professor arbeidspsychologie aan de VUB, geeft aan dat de afgelopen vijf jaar de burn-outs flink zijn gestegen, maar dat er nu eindelijk een kleine stagnatie lijkt te zijn. Dat neemt niet weg dat bijna 50 procent van de Belgen werkstressklachten heeft. Daarvan heeft veertien procent burn-outsymptomen volgens ‘Werkbaar Werk’, een organisatie die de belangen van werknemers en ondernemers ondersteunt. Volgens Ellen Excelmans, voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Gedragstherapie, komen die symptomen door verschillende omstandigheden: ‘er is nooit één ‘oorzaak’. Zo vertelt ze dat perfectionistische en bevlogen werknemers vaker een hoger risico lopen. Daarnaast zorgt de financiële druk ook voor meer risico op symptomen. Zo komen er vaak mensen bij Excelmans aankloppen die zwaar in de schulden zitten. Ook door het telewerken is de grens tussen privé en werk verkleind. ‘Hierdoor wordt het werk vaak mee naar huis genomen waardoor ontspanning erg moeilijk is’, zegt De Gieter.
Burn-out
Burn-out is een maatschappelijk en werkgerelateerd probleem dat er voor zorgt dat iemand fysiek en emotioneel uitgeput raakt. De symptomen die veel voorkomen zijn fysieke uitputting, verhoogde sensitiviteit, vermoeidheid en emotionele reacties. Het duurt vaak maanden voordat iemand hersteld is.
De huidige situatie
Excelmans is van mening dat de burn-outs niet komen door de druk van de maatschappij. Zij ziet eerder een onderscheid tussen de verschillende beroepen. ‘De maatschappelijke druk is over het algemeen gelijk bij iedereen en toch zien we duidelijk bij sommige beroepen meer burn-outs dan bij andere’. De Gieter stelt vast dat de werkdruk en stress in Vlaanderen stijgen. ‘Er wordt steeds meer van mensen verwacht nu het gebruik van technologie toeneemt.’
De afgelopen jaren zijn er in Vlaanderen verschillende actieplannen opgericht om de ‘burn-outpandemie’ tegen te gaan. Zo heeft de Vlaamse overheid het ‘Actieplan werkgebonden stress en burn-out’ waarin ze werkgerelateerde stress willen voorkomen. De Gieter ziet deze aanpak veel voorkomen bij bedrijven: ‘de focus wordt gelegd op mensen sterker maken’. Zo wordt er ingezet op evenveel uren werken op een dag minder of worden er flexibelere uren aangeboden.
De mogelijke oplossing
Er valt nog veel winst te halen op het gebied van begeleiding bij burn-outs. Zo zijn er veel huisartsen die niet weten hoe ze het probleem moeten aanpakken en sommigen geloven zelf niet eens dat een ‘burn-out’ bestaat, zegt De Gieter. ‘Als mensen dan eenmaal de stap hebben gezet naar het vragen om hulp raken ze ontmoedigt.’ Daarnaast zijn de wachtrijen inmiddels zo lang geworden dat veel mensen zelf de burn-out proberen op te lossen. Eenmaal thuis met een burn-out wordt er aangeraden om maximaal 6 maanden niet te werken. Anders wordt de drempel om weer te gaan werken te groot.
‘Ik hoor vaak dat mensen niet starten omdat ze nog niet 100 procent optimaal zijn, maar dat is niet erg. Ze moeten er vooral voor zorgen dat je er niet te lang uit ligt. Anders wordt beginnen met werken onnodig zwaarder.’
Anders wordt de drempel om weer te gaan werken te groot. De Gieter meldt dat een manier om die drempel laag te houden is door warm contact te houden met je leidinggevende. Verder hoopt ze vooral dat bedrijven meer gaan investeren in snelle psychologische begeleiding voor de uitvallers. ‘Zo kunnen ze sneller herstellen en is de kans op nog een burn-out veel kleiner.’ Bovendien is het voorkomen van een burn-out veel goedkoper. Het is dus niet alleen een mentale verbetering, maar ook voor het financiële plaatje is het aantrekkelijk.
