Het noodnummer 1712 was de afgelopen dagen veel te zien op bekende gebouwen en plaatsen. Toch kennen veel mensen het nummer niet. Wim Van de Voorde, Vlaams coördinator van 1712: “Er is nood aan een laagdrempelig initiatief waar mensen terechtkunnen met hun vragen over geweld.”
Is het telefoonnummer al voldoende bekend?
“Neen, wij werken daar nog altijd hard aan. Vroeger hadden wij maar één campagne per jaar. Nu geraken wij gemakkelijk aan vier tot vijf campagnes en dat merken we in onze beloproepen. In 2019 hadden we ongeveer 5000 oproepen. Dat aantal is gestegen in 2020 naar ongeveer 8000 oproepen. We worden wel al makkelijker bereikt, maar het is nog niet waar we willen zijn. Onze ambitie is om uit te groeien tot hét referentienummer voor geweld in Vlaanderen want de kans dat je als Vlaming met geweld in contact komt, zij het als slachtoffer, omstaander of pleger, is reëel. Daarom willen we sterk inzetten op bekendheid.
We merken wel dat één van de factoren van de stijging van onze oproepen ook de coronapandemie is. Ten gevolge van de lockdown kwam huiselijk geweld bij bepaalde gezinnen of koppels meer voor, zeker tijdens de eerste lockdown toen de scholen moesten sluiten, mensen meer stress kregen en de financiële problemen toenamen. We weten dat spanning en stress een hele belangrijke trigger voor geweld zijn. Dus jammer genoeg is corona ook een oorzaak van deze stijging in oproepen.”
Waarom is het nummer 1712 belangrijk?
“1712 is een hulplijn die in 2012 is opgericht door de Vlaamse Overheid. Het is een hulplijn voor burgers die vragen hebben over geweld, misbruik en kindermishandeling. Mensen kunnen ons gratis en anoniem telefonisch en online bereiken op zo’n 260 werkdagen per jaar. 1712 is een samenwerking tussen twee welzijnsorganisaties: enerzijds De Vertrouwenscentra Kindermishandeling en anderzijds Centra voor Algemeen Welzijnswerk.
Rond het thema geweld heersen er nog veel taboes, gevoelens van schuld en schaamte. Slachtoffers, plegers en omstaanders ervaren zeer veel drempels om over dit thema te praten. De stap zetten naar politie of hulpverlening is voor velen moeilijk. De overgrote meerderheid doet dat ook zelden of nooit. Ze blijven onder de radar en komen niet voor in statistieken van politie of hulpverlening.
Het is zeer belangrijk dat slachtoffers, plegers of omstaanders veel gemakkelijker en sneller om hulp kunnen roepen. Wij als 1712 vinden het belangrijk om zoveel mogelijk mensen te bereiken en het thema ‘geweld’ bespreekbaar te maken. Het taboe moet als het ware verdwijnen. Mensen kunnen bij ons terecht in alle vertrouwen en discretie om over hun ervaring met geweld te spreken.”
Wat gebeurt er als je belt of chat?
“Iedereen kan bij ons terecht met zijn verhaal. Onze mensen aan de telefoon zijn opgeleid om een ondersteunend gesprek te geven. Zij doen ook een risicoanalyse waarbij ze een inschatting maken hoe erg de situatie is en of er al dan niet verdere doorverwijzing moet gebeuren. Wij geven ook informatie en advies over bijvoorbeeld de werking van politie en justitie, gespecialiseerde hulpverlening.
Zo’n 85 tot 90 procent van de oproepen is eenmalig. De andere 10 à 15 procent gaat over meerdere oproepen. Vaak bellen zij voor zeer complexe geweldsituaties of situaties van familiaal geweld. Dit zijn situaties die grondig overleg en afstemming vereisen. Deze mensen worden grondig opgevolgd en vaak doorverwezen naar de juiste instelling.”
Wat kan je doen als omstaander van familiaal geweld?
“Wij hebben een aantal tips om slachtoffers te helpen. Wat heel belangrijk is, is dat je luistert zonder oordeel en dat je toont dat je betrokken bent. Probeer ook respect te hebben voor de keuze van een ander. Voor sommigen is het niet gemakkelijk om uit een gewelddadige situatie te geraken. Probeer ook professionele hulp aan te raden en blijf in contact met het koppel of gezin waar geweld plaatsvindt.”
