De meeste mensen doen het zeker één keer per jaar. Jong én oud blijft er fan van. Daarbij denken ze meestal ook aan een wens en wordt er gezongen. De gewoonte van kaarsen uitblazen op je verjaardag is een zodanig ingewortelde traditie dat er nauwelijks vragen worden gesteld over het hoe en het waarom.
Het fenomeen ‘kaarsen uitblazen’ gaat al eeuwen mee, maar is het wel zo hygiënisch om je warme adem over een taart of cake te verspreiden? Geschiedenisleraar Patrick Willems en huisarts Lien Sevenants leggen uit vanwaar de traditie komt en wat er allemaal met de taart gebeurt wanneer je je bacteriën en speekseldeeltjes eroverheen blaast.
Even vooraf…
Vanwaar komt deze eeuwenoude traditie?
Volgens Patrick Willems, leraar geschiedenis in het tweede middelbaar, moeten we helemaal terug naar de tijd waarin de Oude Grieken leefden om te ontdekken hoe deze traditie ontstaan is.
“In de Klassieke Oudheid bakten de Grieken kleine, ronde taarten om Artemis – de godin van de jacht en de maan – te eren. Op het ronde taartje, dat symbool stond voor de maan, deden ze dan een kaars waarvan de gloeiende vlam vergeleken werd met het maanlicht. Wanneer het kaarsje werd uitgeblazen, zouden – volgens de Grieken – je gebeden en wensen mee met de rook naar boven richting Artemis gaan. Hierdoor ontstond het verhaal rond een wens doen als je alle kaarsen in een trek kon uitblazen.”
“Doorheen de geschiedenis kreeg deze gewoonte meer en meer invulling. Zo maakten de Duitsers er rond de 17e eeuw ‘Kinderfesten’ van. Later werden dit dan de verjaardagsfeestjes zoals we ze nu nog steeds organiseren en vieren.”
Onhygiënisch of goed voor het immuunsysteem?
Als de jarige de kaarsen op zijn taart uitblaast, verhoogt hij de bacteriepopulatie met 1400%. Dat is gebleken uit een onderzoek van professoren voedselveiligheid van Clemson University in South Carolina. Huisarts Lien Sevenants bevestigt deze lugubere onthulling.
“Het klopt dat er met het uitblazen van kaarsen heel veel speekseldeeltjes meekomen. In het speeksel van een mens zitten zo’n 600 verschillende bacteriën. Het is dus best wel logisch dat er bij het uitademen of blazen enkele daarvan terechtkomen op de taart. Toch hangt het aantal bacteriën, dat meekomt met het uitademen, af van persoon tot persoon. Bij de ene komen er heel veel deeltjes mee, bij anderen bijna niets.”
Al vliegen de bacteriën soms in het rond, toch valt er niet te vrezen voor een besmetting.
“Het uitblazen van kaarsen is op geen enkel moment een gevaar voor de gezondheid. Het helpt zelfs mee aan het uitbouwen van je immuunsysteem. Als je toch je kaarsen wil uitblazen op een hygiënische manier, zijn er enkele voorzorgsmaatregelen waar je je aan kan houden. Zo is het slim om zieke mensen niet te laten blazen of een plastic taartenbeschermer te gebruiken. Maar voor zo’n klein risico, hoeven we een eeuwenoude traditie niet te veranderen of te laten.”
