De impact van gescheiden ouders op kinderen wordt vaak onderschat. De veranderde leefomstandigheden en de complexiteit ervan kunnen negatieve effecten hebben op het welzijn van de kinderen. Daarom is het meer dan belangrijk om de nodige ondersteuning te bieden. In de recent gepubliceerde podcast “Split” praat Emma Bale hierover met bekende mensen.
In de nieuwe podcastreeks Split, geleid door zangeres Emma Bale, staat het thema opgroeien met gescheiden ouders centraal. Emma bespreekt dit onderwerp met verschillende Bekende Vlamingen. Zij delen hun persoonlijke ervaringen als kind van gescheiden ouders, of anders gezegd, als splinterkind. Ze willen hiermee aantonen dat het leven met gescheiden ouders niet altijd even rooskleurig is.
Elk jaar scheiden er rond de 21 000 à 23 000 koppels in België. Vorig jaar is het cijfer gedaald, en gestrand op 19 000 echtscheidingen. Hiervan heeft meer dan de helft kinderen.
Lange weg naar verwerking
Bij een scheiding staat het kind volledig buiten de beslissingen die de ouders nemen. De 22-jarige Lotte Engels, studente Journalistiek en dochter van gescheiden ouders, benadrukt dat het verwerkingsproces voor beide partijen heel verschillend is. Ouders denken vaak ten onrechte dat ze hetzelfde verdriet delen als het kind. De ondersteuning van de verwerking gaat in de meeste gevallen naar de ouders, en pas daarna naar het kind. Terwijl het kind deze hulp minstens even hard nodig heeft.
Volgens Elina Bahro, klinisch psychologe bij kinderpraktijk Sterk, kan het verwerkingsproces bij een kind variëren van 6 weken tot 2 jaar. “Kinderen vinden het moeilijk om over de situatie te spreken als ze er nog middenin zitten. Toch is het opvallend dat kinderen er vaak open over praten nadat er enige tijd verstreken is.”
Bahro stelt dat splinterkinderen vaker kampen met emotionele, gedrags- en/of sociale problemen. Ouders ervaren bijvoorbeeld dat ze niet goed luisteren, anders reageren dan gewoonlijk, of afwezig zijn. De mate waarin deze symptomen voorkomen, varieert echter van kind tot kind.
Kinderen die de hulp van een psycholoog inschakelen, doen dat meestal niet rechtstreeks vanwege de scheiding van hun ouders, vertelt Bahro. Vaak zijn het andere symptomen of problemen, waarvan de oorzaak echter wel degelijk aan de scheiding kan worden toegeschreven. In Bahro haar praktijk behoort het aantal patiënten met gescheiden ouders tot een groot deel.
“Kinderen ervaren ook positieve gevolgen”, aldus Bahro. “Zo krijg je als splinterkind twee cadeaus en ga je soms twee keer op vakantie. Bovendien daalt het aantal ruzies tussen de ouders. Hoewel je eerst moet wennen aan de aanpassingen, kan de relatie met de nieuwe partner van een van je ouders ook een positieve ervaring zijn.
Communiceren blijft belangrijk
Lotte stelt dat kinderen vaak op zoek zijn naar anderen die zich in quasi dezelfde situatie bevinden. Zo voelen ze zich op een bepaalde manier verbonden. “Ik spreek altijd heel open over de scheiding met mijn ouders. Ook krijg ik veel steun van mijn broers, zus en vrienden die hetzelfde doormaken.”
Uit onderzoek van de Universiteit Antwerpen blijkt dat 30,4 procent van de gescheiden ouders aan co-ouderschap doet. Dit betekent dat kinderen voor de helft van de tijd bij de moeder verblijven, en de andere helft bij de vader. 40 procent van deze kinderen woont dan weer uitsluitend bij de moeder, en 6,3 procent enkel bij de vader. Lotte benadrukt echter dat co-ouderschap niet het meest ideale alternatief is. Deze regeling zorgt voor voortdurende aanpassingen in je dagelijkse routines.
Het is echter moeilijk voor kinderen om zich daartegen te verzetten, omdat het voelt alsof het kind moeten kiezen tussen beide ouders. Daarom is het cruciaal om als ouder vanaf het begin van de scheiding duidelijk te communiceren. Indien dat niet gebeurt, bestaat het risico dat het kind snel verantwoordelijkheid voelt en de schuld op zich neemt.
