Het combineren van een quarantaine en telewerken is voor gezinnen niet simpel. Dat heeft de Gezinsbond tijdens deze coronacrisis gemerkt. De beleidsmedewerker ‘kinderopvang’ Lutgard Vrints, bevestigt wel dat veel ouders ondertussen oplossingen hebben gevonden.
Welke problemen worden het meeste gemeld door ouders?
“Er zijn, in vergelijking met de eerste lockdown, veel minder ouders die problemen melden. We hebben het gevoel dat er in de voorbije periode meer oplossingen zijn gevonden voor de meeste gezinnen.
Een probleem dat nu regelmatig opduikt gaat over het betalen van kinderopvang. Wanneer de kinderopvang moet sluiten door een coronabesmetting en ze het kind niet meer naar de opvang kunnen brengen, moeten ze er niet voor betalen. Wanneer een ouder zelf in quarantaine zit, moet er wel worden betaald door een ‘bestellen is betalen’ – regeling. Ouders vinden dat heel oneerlijk.
We zien ook dat er meer scholen sluiten door een tekort aan leerkrachten wegens besmettingen of dat een volledige klas in quarantaine moet. En dat vormt op dit moment ook een grote zorg bij ouders.”
In welke gezinssituatie verloopt zo’n quarantaine het moeilijkste?
“Uiteraard hangt dit van situatie tot situatie af. Het zorgen voor een baby, meerdere kinderen of kind(eren) met zorgnoden is moeilijker te combineren met telewerken. Zeker wanneer de kinderopvang e.d. gesloten is of het lastig is om tijdelijke werkloosheid te krijgen.
Alleenstaande ouders hebben het vooral tijdens de eerste periode van de pandemie zeer moeilijk gehad. Externe hulp viel weg door de bubbels, het sluiten van scholen en opvang, enz. Daarom is de tijdelijke werkloosheid, die ze konden aanvragen, voor hen toen aangepast van halftijds naar voltijds. Dat is nu nog steeds van toepassing. Ook voor kinderen met een handicap gelden de leeftijdsgebonden regels niet.
Gelukkig is het, met de huidige maatregelen, voor alleenstaande ouders beter mogelijk om externen in te schakelen als ze dit nodig hebben.”
Voor welke job is het combineren van een quarantaine en kinderzorg het lastigste?
“In welke job het makkelijker is om dat te combineren, hangt af van situatie tot situatie. In feite staat of valt dat met de onderhandelingspositie van de werkgever en hoe ver die meegaat in de gezinsnoden.
Voor de ambtenaren is de situatie het minst gunstig omdat sommigen nog altijd moeten telewerken in combinatie met hun kinderen opvangen, als er geen andere oplossing is. Dat vinden we wel jammer. Ambtenaren worden geacht om eerst hun verlof op te nemen. Als ze dat niet meer hebben, kunnen ze dienstvrijstelling aanvragen. Veel gezinnen gaan de zorg en het telewerken toch combineren omdat die vrijstelling niet makkelijk te krijgen is en velen hun vakantiedagen niet willen opnemen voor een quarantaine.
Of dit in de praktijk opgelost geraakt tussen werkgever en werknemer, weten we niet. Veel hangt af van de leidinggevende zelf.”
Wat zijn de mentale gevolgen?
“De mentale gevolgen waren voor velen het zwaarste tijdens de algemene quarantaine in maart. We kregen mails van mensen die het niet meer aan konden en nadien ook uitgevallen zijn. Die krijgen we nu veel minder. Wat niet wil zeggen dat mensen na het 2 jaar coronacrisis makkelijk hebben. Uiteraard is er niet één specifieke oorzaak die daarvoor zorgt.
Telewerken heeft ook voordelen voor gezinnen door bijvoorbeeld de pendeltijd die vermindert. Maar doordat mensen hun job van thuis uit beoefenen, werken ze vaak meer en is de grens tussen hun job en privé ook kleiner. De kans is groter dat mensen ’s avonds hun laptop nog eens opendoen om iets na te kijken of dat werknemers na de werkuren worden gecontacteerd door hun collega’s of baas. Veel hangt ook af van hoe de situatie thuis en op het werk is.”
Welke gevolgen zijn er voor het kind?
“Kinderen hebben veel veerkracht en kunnen veel aan, maar hun vrienden moeten missen en niet kunnen deelnemen aan activiteiten, maakt het niet eenvoudig.
Als gevolg van afstandsonderwijs tijdens het afgelopen schooljaar, hebben kinderen een achterstand opgelopen. Ook kinderen die normaal geen problemen hadden op school.
Ook op psychologisch vlak zijn er veel aanduidingen dat het moeilijk is geweest. Zo waren er meer meldingen van huiselijk geweld en meer kinderen die angststoornissen, anorexia of een gameverslavingen hebben ontwikkeld. Uiteraard is dat niet enkel door het telewerken, maar vooral door heel de coronacrisis algemeen.”
Hoe hebben jullie als Gezinsbond ouders geholpen?
“Op 1 oktober 2020 hebben we dankzij een campagne ervoor gezorgd dat er een tijdelijke werkloosheid of opvangsverlof ontstond voor gezinnen die in quarantaine moesten.
Voor ambtenaren zijn er gelijkaardige vormen van dienstvrijstellingen gekomen aangezien zij geen recht hebben op die tijdelijke werkloosheid.
We hebben ook een site, www.goedgezind.be, waarop we ouders informeren en tips geven. Dat zowel algemeen als ook in coronatijden. Zo staat er bijvoorbeeld een dossier genaamd ‘Je gezinsleven tijdens de coronacrisis’ waarin artikels en getuigenissen te vinden zijn. Enkele van deze artikels worden constant geüpdatet, naarmate de maatregelen veranderen, waaronder: ’10 vragen over quarantaine en wat dat betekent voor jou en je kind’.
Binnen de Gezinsbond zijn er veel diensten om gezinnen te helpen waaronder ook een dienst die opvoedingsondersteuning geeft om een balans te vinden tussen werk en gezin.
Via onze sociale media en ledenbrief delen we de belangrijkste actuele onderwerpen om ouders te helpen.
Door middel van enquêtes aan onze leden, proberen we moeilijkheden (zoals een werkgever die geen begrip had voor een gezin in quarantaine) te verspreiden via een dossier of sociale media. En zo de werkvloer gezinsvriendelijker te maken. Als lidorganisatie is dat een uitdaging omdat wij niet rechtstreeks in contact staan met alle bedrijven. Enkel de bedrijven die lid zijn bij ons kunnen we daar goed over informeren en zien dan ook in welke thuissituaties er kunnen voorvallen.”
Als u zelf nog hulp zoekt of vragen hebt als ouder, kan u zich altijd opgeven als lid bij de Gezinsbond of terecht op hun website (www.gezinsbond.be) of sociale media.
